Koziegłowy (woj. śląskie) – miasto i gmina podpisały umowę na częściową odbudowę dawnego zamku i grodu
O zamku w Koziegłowach słyszeli nieliczni. Z prostej przyczyny. Po zbombardowaniu go przez Szwedów w 1655 i rozbiórce reszty murów przez władze carskie w 1865, zamek w Koziegłowach przestał istnieć. Zachowały się jedynie jego ukryte pod ziemią fundamenty.
Teraz gmina Koziegłowy chce przywrócić zamek miastu. Prace mają polegać na konserwacji zachowanych fundamentów oraz ich nadbudowie do poziomu pozwalającego rozpoznanie układu budowli w terenie. Odbudowana ma zostać jedynie brama (nie wiemy do jakiej wysokości) oraz wiodący do niej drewniany most:
„W ramach inwestycji dofinansowanej z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków zrekonstruowane będą zabytkowe mury i przeprowadzona konserwacja istniejących. Zaplanowano też odbudowę bramy wejściowej oraz drewnianego mostu prowadzący na dziedziniec zamku. Odtworzona zostanie też palisada będąca elementem dawnego budownictwa obronnego. Koszt inwestycji to 2,1 mln zł, a dofinansowanie z RPOZ wynosi 2 mln zł.”
„Odkopane podczas prac archeologicznych pozostałości murów zamku zostaną zabezpieczone oraz nadmurowane do poziomu pozwalającego na odtworzenie bryły zamku z okresu jego świetności.”
„Z wałów i fos usunięta zostanie natomiast porastająca je roślinność. Rewitalizacja obejmuje także rekonstrukcję fragmentu ostrokołu broniącego niegdyś dostępu do grodu. Na zrewitalizowanym terenie zamontowane zostaną edukacyjne tablice tematyczne odnoszące się do historii zamku i poczynionych tam odkryć. Pod wiatą można będzie prowadzić z kolei warsztaty i prelekcje w ramach tzw. żywych lekcji historii. W nocy ruiny zyskają dodatkowy urok dzięki oświetleniu i iluminacji. Obiekt będzie miał monitoring.
„Rewitalizacja obejmuje też prace związane z uporządkowaniem terenu wokół zamku i wybudowanie ciągów pieszych z przeznaczeniem na trasę turystyczną. Prace zaplanowane zostały na dwa lata.”
Historia
Wybudowany w XIV w. w środku XII-wiecznego grodziska przez kasztelana sądeckiego Krystyna I herbu Lis. W XV w. dobudowano wieżę bramną. W XVI w. opuszczony po kilku najazdach grasantów oraz zbrojnych kupców. Odbudowy częściowo przez biskupa krakowskiego Samuela Maciejowskiego, który w 1548 r. pisał: „gdy zamek od wielu lat jest opuszczony, do którego obwarowania, ogradzania poddani nasi obowiązani byli, uwalniając ich przeto od takowych robocizn, stanowimy, żeby po groszu od łanu płacili, póki rzeczony zamek przez nas, lub przez naszych następców nie zostanie podźwignięty, co gdy nastąpi, powinni zamek umacniać stosownie do pierwotnego przywileju”.
W 1655 r. Szwedzi po odwrocie spod Jasnej Góry zbombardowali zamek i broniące się w nim przez kilka dni wojska polskie. W 1865 r. na polecenie władz carskich ruiny rozebrano do budowy dróg. (Zamek | Gmina i Miasto Koziegłowy)
Pierwsze prace archeologiczne przeprowadzono w 1966 r. W 2022 odsłonięto ukryte pod ziemią fundamenty wieży bramnej oraz wschodniej części zamku. (Archeolodzy odkopali fundamenty zamku i wiele artefaktów | Gmina i Miasto Koziegłowy)
