Bierutów (powiat oleśnicki) – remont bramy zamkowej
Trójprzelotowa brama wejściowa na teren dziedzińca zamkowego od strony miasta powstała w najprawdopodobniej w latach 70. XVII w. podczas przebudowy z inicjatywy księcia Christiana Ulryka Wirtemberskiego, zachowała do 1945 r. pierwotny kształt. W okresie powojennym zaginął herb małżeński (Wirtembergów oleśnickich i księżnej Anhalt-Benburg), a w wyniku zaniedbań zniszczeniu uległa także stolarka wrót, istniejąca jeszcze w latach 60. Będąc jednym z dwóch wjazdów na teren rezydencji, należącej najpierw do nadleśnictwa i szkoły, później zaś zaadaptowanej na mieszkania komunalne, brama ulegała wielokrotnym uszkodzeniom podczas ruchu pojazdów i wywozu odpadów.
Przed remontem brama nosiła ślady mechanicznych uszkodzeń i doraźnych napraw zaprawą cementową. Zawilgocony piaskowiec posiadał spudrowane lico, cześć elementów była przesunięta w wyniku uderzeń pojazdów. W trakcie podjętych przygotować badawczych pod kątem planowanego remontu wykonano stratygrafię i ocenę stanu, a także studium obiektu, które pozwoliły na opracowanie projektu kolorystyki, stolarki oraz herbu. Na podstawie pozostałości historycznej kolorystyki, zaproponowano szarą barwę elementów artykulacji. Zachowane ślady farby na zawiasach pozwoliły natomiast na przyjęcie zgaszonej zieleni jako koloru stolarki.
W trakcie realizacji inwestor zrezygnował przywrócenia środkowych wrót ze względów funkcjonalnych, pozostawiając jednak drzwi furtek bocznych. Wykonano nowy herb, przywrócono krzyżyk mitry książęcej i zakonserwowano kamieniarkę. Pomimo istniejących badań, przedstawiciele Urzędu Konserwatorskiego negatywnie ocenili zaproponowaną kolorystykę bramy, nakazując jedynie jej kolorystyczne scalenie.
Na temat remontu także: Brama zamkowa w Bierutowie odzyska dawny wyglad
Wpis na temat bramy zamkowej w Bierutowie przygotował dr inż arch. Zygmunt Łuniewicz.
W dopełnieniu (i jako ciekawostkę) dodajemy ilustracje ukazujące zamek w Bierutowie na przestrzeni dziejów oraz próbę jego rekonstrukcji autorstwa Zygmunta Łuniewicza.
Brama zamkowa po remoncie
Brama zamkowa przed remontem
Brama zamkowa, projekt kolorystyki.
„Dokumentacja konserwatorska – inwentaryzacja,
wyniki badań architektonicznych i konserwatorskich, ekspertyza techniczna.”
Autorska Pracownia Macieja Małachowicza
dr inż. arch. Maciej Małachowicz
dr inż arch. Zygmunt Łuniewicz
mgr Sonia Stawowska
Wrocław 2021.
Brama zamkowa po remoncie
Zrekonstruowany herb małżeński Wirtembergów oleśnickich i księżnej Anhalt-Benburg.
Zrekonstruowane drzwi furtek bocznych.
W roku 1852 zawaliła się część krużganków. W 1886 r rozebrano skrzydło wschodnie zamku.
