Pomnik prof. Zachwatowicza w Warszawie
Prof. Jan Zachwatowicz, inicjator odbudowy Zamku Królewskiego i Starego Miasta w Warszawie doczekał się pomnika.
– Już w styczniu 1945 r. podjęto decyzję o odbudowie zniszczonego miasta, w miesiąc później powołano Biuro Odbudowy Stolicy. Jan Zachwatowicz od samego początku działał w strukturach tej instytucji. Także od samego początku z uporem domagał się, by Stare Miasto było wierną rekonstrukcją historyczną z wprowadzonymi elementami nowego osiedla, a nie całkowicie współczesną kreacją. A w początkach odbudowy, wśród decydentów, takie stanowisko wcale nie było oczywiste – powiedziała podczas uroczystości odsłonięcia pomnika Renata Kaznowska, zastępca prezydenta m.st. Warszawy.- Pamiętam dobrze jego nieustępliwą walkę o odbudowę i rekonstrukcję Starówki, o odbudowę Zamku Królewskiego i zachowanie jego historycznej formy. Pamiętam jego rozdarcie pomiędzy zasadami ówczesnej doktryny konserwatorskiej wykluczającej odtwarzanie nieistniejących zabytków, a obowiązkiem jaki wbrew tym zasadom wziął na siebie, jak pisał „odbudowy tego, co nam świadomie zniszczono”. Pamiętam świadomie zrujnowaną przez okupanta Warszawę, pamiętam wysadzenie w powietrze Zamku Królewskiego, pamiętam, jak tuż po wojnie ojciec pokazywał mi hitlerowski plan naszego miasta, gdzie na miejscu Zamku miała stać wielka kopułowa hala NSDAP, a dla nas przeznaczone były osiedla niewolnicze po wschodniej stronie Wisły – powiedziała Krystyna Zachwatowicz-Wajda, córka profesora.
Wzruszona dziękowała również twórcy rzeźby, Karolowi Badynie, za pomysł, by ojciec „szedł pomiędzy przechodniami, nie wynosząc się nad nikim”. – Był wzorem niezależności i odwagi i takim pozostał – powiedziała aktorka.
Więcej w prasie m.in.: Warszawa. Architekt odbudowanej stolicy na wiecznym spacerze. Nowy pomnik – Wiadomości Warszawa – WP WawaLove
Warszawa. Pomnik prof. Jana Zachwatowicza odsłonięty (wyborcza.pl)
Odsłonięcie pomnika Jana Zachwatowicza | Warszawa – oficjalny portal stolicy Polski (um.warszawa.pl)
Foto: PAP/Mateusz Marek: Na Starym Mieście odsłonięto pomnik Jana Zachwatowicza, architekta odbudowanej Warszawy | Polska Agencja Prasowa SA (pap.pl)