Gdańsk – trwa rewaloryzacja Twierdzy Wisłoujście
Dzięki trwającej rewaloryzacji Twierdza Wisłoujście pięknieje! (…ale na rekonstrukcję hełmu jeszcze poczekamy).
„Rewaloryzacja zajmującego blisko 17 ha kompleksu obejmuje dwa budynki położone na Szańcu Wschodnim oraz wnętrze Fortu Carre – wieży, wieńca, kamieniczek, muru oporowego oraz trzech bastionów. Od ubiegłego roku prowadzone są prace konserwatorskie oraz prace budowlane. Od przyszłego roku aż do lata 2024 roku prowadzone będą prace adaptacyjne, które przystosują obiekty do potrzeb zwiedzających. Niektóre z nich zostaną udostępnione do zwiedzania już w 2023 roku.”
W wyniku zakończonych w sierpniu prac m.in.: zrekonstruowano zadaszenie Wieńca w środku Fortu Carre i odsłonięto ukrytą pod betonem oryginalną ceglaną nawierzchnię, odtworzono stolarkę okienną i przywrócono oryginalne kolory kamieniczek-tzw. „domków oficerskich”, na wieży-latarni zrekonstruowano portal i tablicę upamiętniającą odbudowę wieży w 1721 r.
Niestety nie wiadomo jeszcze kiedy zrekonstruowany zostanie hełm wieży: „Odbudowa barokowego hełmu wieży Twierdza Wisłoujście – Muzeum Gdańska to jedna z tych inwestycji, która nie otrzymała dofinansowania w ramach Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Złożyliśmy 10 wniosków i żaden z nich nie został pozytywnie rozpatrzony” oświadczył Piotr Grzelak zastępca prezydenta Gdańska ds. spraw zrównoważonego rozwoju i inwestycji.
Na rewaloryzację Twierdzy przeznaczono ok. 30 mln zł.
Więcej szczegółów: Wisłoujście, Bogactwaprzyjście. Rewitalizacja unikatowego zabytku: Twierdzy Wisłoujście w Gdańsku. To obok Westerplatte, bardzo ważny obiekt w dziejach militarnych i gospodarczych Polski. Jeśli nie będzie dojazdu autobusem, wiele osób tu nie dotrze. Taka linia potrzebna jest też Instytutowi Morskiemu, powstającemu w pobliżu Twierdzy – netka.gda.pl | Twierdza Wisłoujście. Z gospodarską wizytą na placu budowy | Komunikaty | Biuro prasowe Muzeum Gdańska (muzeumgdansk.pl)
FB Twierdzy Wisłoujście: Facebook
„Dzieje latarni w Twierdzy Wisłoujście w świetle badań architektonicznych z roku 2018”, Samól, Hirsch, Woźniakowski.
Na I planie projekt rekonstrukcji hełmu wieży-latarni, która nie otrzymała (jeszcze?) dofinansowania ze środków Rządowego Programu Odbudowy Zabytków.
Foto: Marcin Gadomski, portalsamorzadowy.pl
Foto: Agnieszka Grabowska – Muzeum Gdańska.
Podczas realizacji prac, w 1709 roku, nieopatrznie zaprószony ogień strawił hełm Wieży-Latarni, a także całe jej wnętrze. Naprawa zniszczeń oraz budowa blanek na szczycie Wieży, w późniejszym czasie zastąpionych barokowym hełmem, nastąpiła dopiero 12 lat później. Odbudowa została potraktowana jako doniosłe wydarzenie, wobec czego zostało ono uwiecznione na kamiennej tablicy w języku łacińskim, zlokalizowanej nad wejściem do Wieży. W tłumaczeniu napis brzmiał:
„Gwoli szczęściu i pomyślności,
Za rządów króla Polaków Kazimierza IV,
w roku 1482
senat i lud gdański
pod przewodem burmistrza Marcina Buka
tę oto wieżę,
niby czuwającą nocami gwiazdę
wzniósł i umocnieniami opasał.
Za panowania Augusta II
Króla Polaków
w roku 1709, dnia 12 października
przybytek ów spłonął.
W roku 1721
dzięki zapobiegliwej opiece ojców ojczyzny: burmistrza Jana Godfryda z Dūsseldorfu
oraz kamlarza Salomona Gabriela Schumanna
w ten nowy świetniejszy kształt znów obleczona,
została zaopatrzona w ozdoby,
podwójny wieniec blanków,
a także w zegar z kampańskiego spiżu.
Zwróciła ku brzegowi zlewającego (falami) Bałtyckiego Morza swe jaśniejące czoło,
aby widok ten był dla żeglarzy
pharyjską latarnią ocalenia
także wskazywał im bezpieczną drogę do portu.
Módl się Ziemio Pruska,
by po zdjęciu założonej przez Wulkana żałoby
twierdza ta w blasku swym trwała wiecznie.”
Tekst za Twierdza Wisłoujście – Muzeum Gdańska.
Foto: Agnieszka Grabowska – Muzeum Gdańska.
Foto: Twierdza Wisłoujście – Muzeum Gdańska. Pokaż mniej
Foto: Agnieszka Grabowska – Muzeum Gdańska.
Foto: Järnvägsmuseet (G), zwiedzanietrojmiasta (D).
Foto za: Twierdza Wisłoujście – Muzeum Gdańska.
Foto: Muzeum Historyczne Miasta Gdańska (G), Kazimierz Netka (D).
Foto za: Muzeum Historyczne Miasta Gdańska.
”Biorąc pod uwagę ahistoryczną formę krenelażu na wieży, należałoby poważnie rozważyć odbudowę hełmu (najlepiej udokumentowany jest hełm barokowy z 1721), który pomimo zmiany formy był przez stulecia nieodłącznym elementem wieży”. (”Dzieje latarni w Twierdzy Wisłoujście w świetle badań architektonicznych z roku 2018”, Samól, Hirsch, Woźniakowski.)
”W dalszej perspektywie czasu planowane jest przywrócenie jednego z historycznych hełmów wieży. W założeniu replika zwieńczenia wieży z okresu lat 1721-1829 podwyższyłby ją do 41 metrów n.p.m. Wieża oraz dziedziniec miałyby być podświetlane nocą, a natężenie światła dostosowywane do pory roku i hibernujących tu nietoperzy. Projekt złożony do Rządowego Programu Odbudowy Zabytków dla Pomnika Historii RP został jednak odrzucony.”
https://netka.gda.pl/wisloujscie-bogactwaprzyjscie…/
Ilustracja za: Muzeum Historyczne Miasta Gdańska.
