Krasnogruda (woj. podlaskie) – renowacja dworu

Modrzewiowy dwór w Krasnogrudzie powstał w I poł. XIX w miejscu starszego założenia dworskiego dla ostatniego stolnika grodzieńskiego, patrioty, Macieja Eysymonta. W okresie międzywojennym budynek pełnił funkcję pensjonatu dla letników. W tym czasie należał do krewnych Czesława Miłosza a on sam wielokrotnie był w nim gościem. Poeta przyjeżdżał tutaj na wakacje i pisał wiersze. W czasie wojny budynek stał się punktem przerzutowym polskich oficerów i lotników udających się na zachód. Gdy Niemcy dowiedzieli się o tym majątek właścicielom skonfiskowano a ich samych aresztowano i wysłano do obozu koncentracyjnego. Po wojnie dwór już nie wrócił do prawowitych właścicieli. Państwo komunistyczne ich wywłaszczyło a majątek rozparcelowało i przekazało Nadleśnictwu Pomorze. Nadleśnictwo dwór rozebrało i odbudowało z użyciem zachowanego oryginalnego materiału. Urządzono w nim mieszkania pracownicze. Budynki gospodarcze zostały rozebrane na budulec dla rolników.

Jak często w takich przypadkach dwór nie był właściwie użytkowany i konserwowany co w konsekwencji doprowadziło do jego dewastacji (odrapane ściany, dziurawe podłogi, walące się sufity). Budynek był na skraju zagłady.

W latach 90. XX wieku z inicjatywą jego uratowania wyszli Czesław i Andrzej Miłoszowie oraz ostatni spadkobiercy – Janina i Andrzej Jurewiczowie. W 2002 roku podupadły dwór przejęła w dzierżawę Fundacja ”Pogranicze”. W 2011, w setną rocznicę urodzin Czesława Miłosza, ukończono pierwszy etap rewitalizacji założenia. Dwór rozebrano i odbudowano z użyciem oryginalnego materiału. Ponadto wyremontowano ptasznik, wybudowano nowy drewniany budynek biurowy w miejscu dawnej oficyny oraz uporządkowano park. Obecnie mieści się tutaj Międzynarodowe Centrum Dialogu, które za cel kładzie sobie przeniesienie wielokulturowej tradycji dawnej Rzeczpospolitej we współczesną Europę: ”Krasnogrudzki dwór to miejsce gościnne, propagujące działania artystyczne i edukacyjne związane z wielokulturowością. Międzynarodowe Centrum Dialogu przez cały rok zaprasza na warsztaty, wystawy, koncerty oraz spotkania literackie”. W samym dworze siedzibę ma natomiast muzeum Czesława Miłosza i jego rodziny, biblioteka, sala wystawowa i konferencyjna.

Profil FB dworu: Dwór Miłosza w Krasnogrudzie – Międzynarodowe Centrum Dialogu | Facebook

Więcej o historii dworu: Krasnogruda (dworypogranicza.pl)