Zamek Chudów (woj. śląskie) – przykład odbudowy jako formy działalności organizacji pozarządowej

Renesansowy zamek wybudowany w latach 30. XVI w. przez szlachcica Jana Saszowskiego z Gierałtowic w miejscu drewnianej strażnicy. Przebudowany w XIX w. Spłonął w 1874 r. i popadł w ruinę.

„W roku 1995 powołana została Fundacja „Zamek Chudów” (jej założycielem i pierwszym prezesem był Andrzej Sośnierz). Od tego samego roku w każde lato organizowane były obozy dla wolontariuszy, podczas których udało się uporządkować ruiny zamku oraz ich otoczenie.

Po przejęciu obiektu w roku 1999 fundacja zaczęła prowadzić prace rekonstrukcyjne i wykopaliskowe. Do 2004 roku odbudowano i zadaszono zamkową wieżę, w której obecnie mieści się muzeum zamku w Chudowie, prezentujące zabytki pozyskane podczas badań archeologicznych obiektu. Podniesiono również mury wokół dziedzińca.

Fundacja zrealizowała liczne także badania archiwalne, w efekcie których nakładem prowadzonego przez fundację wydawnictwa ukazały się publikacje dotyczące historii zamku.

Począwszy od roku 1996 na terenie zamku organizowane są plenerowe imprezy kulturalne (Spotkania na Zamku w Chudowie), obejmujące wydarzenia rekonstrukcyjne, inscenizacje historyczne, koncerty i inne. Wizytówką i najstarszym elementem Spotkań jest sierpniowy Jarmark Średniowieczny.

W 2020 roku Fundacja „Zamek Chudów” – jako jedyna polska organizacja – przyjęta została do International National Trust Organisation.”

Więcej: Fundacja „Zamek Chudów” – ocalamy dziedzictwo

Fundacja opiekuje się również innymi zabytkami. Są to wieża książęca w Siedlęcinie, ruiny zamku Rudzkich w Rudzie Śląskiej oraz ruiny zamku w Owieśnie koło Dzierżoniowa.

Najgorzej wygląda sprawa tego ostatniego gdzie planowano zabezpieczenie ruin zamku i odbudowę Domu Ogrodnika. Niestety w 2023 wniosek Fundacji do Rządowego Programu Odbudowy Zabytków został dwukrotnie odrzucony.