Czechy – Petr Růžička udowadniał, że można odbudować zamki tradycyjnymi metodami
Już tylko miesiąc pozostał do konferencji naukowej „Odbudować, zmienić, zachować? Zamki w krajobrazie Polski”. Przy tej okazji warto przypomnieć postać Petra Růžički, zmarłego niedawno znanego rzemieślnika z Czech, który remontował i odbudowywał zamki i inne zabytki tak jak robiono to kiedyś – tradycyjnymi rzemieślniczymi metodami.
W czasach ginącego rzemiosła i oszczędności na zabytkach Růžička udowodnił, że odbudowa nie musi być wykonaną ze współczesnych materiałów makietą a sam jej proces może mieć wartość przekazując tradycję i wiedzę poprzednich pokoleń.
Do jego prac należą m.in.: naprawa wieży mostowej w Pradze, dach zamku Točník, wieża Jakobínka zamku Rožmberk, replika średniowiecznego dźwigu wystawionego na Zamku Praskim, czy młyn wodny w Kamenickiej Stráňie. Ostatnim jego dziełem była odbudowa wieży zamku Tichá, o której niedawno pisaliśmy.
Oto jak wspominał zmarłego w tym roku mistrza czeski Narodowy instytut Zabytków:
„Kilka dni temu zmarł mistrz stolarski Petr Růžička (†68), który brał udział w restauracji wielu średniowiecznych zabytków. Zasłynął z budowy średniowiecznych maszyn budowlanych, był twórcą repliki dźwigu i drewnianego rusztowania, które posłużyły do eksperymentalnej restauracji wieży Jakobínka na terenie zamku Rožmberk.Petr Růžička w swojej twórczości wzorował się na dawnych mistrzach stolarskich, korzystał z tradycyjnych technologii i zabytkowych maszyn budowlanych. Przyczynił się do ocalenia wielu zabytków w Kutnej Horze, Slavonicach i Hradcu Králové. Współpracował przy renowacji zabytkowych dachów w Chebie. Całkowicie zbudował także drewniany most do zamku Krakovec. Jest autorem niedawno otwartej wystawy stałej średniowiecznych maszyn budowlanych w Centrum Dziedzictwa Budownictwa NTM w Plasach.
Jednym z ostatnich większych przedsięwzięć Petra Růžičkiego była budowa repliki średniowiecznego żurawia, którą zbudował we współpracy z projektantem Vítem Mlázovskym na podstawie rysunków Leonarda da Vinci i która została wykorzystana podczas renowacji wieży Jakobínka w Rožmberku nad Wełtawą.
Petr Růžička urodził się 9 września 1954 roku w Pradze. Pracą z drewnem zajął się w liceum plastyczno-rzemieślniczym, gdzie studiował stolarkę. Chciał kontynuować studia na kierunku architektura. Ponieważ jego ojciec publicznie potępił okupację Czechosłowacji w 1968 roku, nie mógł kontynuować studiów. Po 1989 studiował filozofię na Uniwersytecie Karola. W tym czasie zajął się także stolarstwem historycznym i doświadczalnym. Poszukiwał źródeł historycznych, pracując z tradycyjnymi narzędziami stolarskimi i stopniowo stał się jednym z najbardziej renomowanych znawców rekonstrukcji historycznych drewnianych wiązarów i stropów zabytkowych. W 2022 roku za swoją twórczość otrzymał tytuł powiernika Tradycji Rzemiosła Ludowego.Odszedł na zawsze niezwykły człowiek, który doskonale opanował rzemiosło stolarskie i którego kunszt doceniają konserwatorzy w kraju i za granicą. Wychował dwa pokolenia stolarzy, którzy będą kontynuować jego dzieło i dla których na zawsze pozostanie symbolem uczciwego rzemiosła.„
Link do wywiadu: Tesař Petr Růžička: Lidé se často diví, proč to neřežu motorovou pilou – Material Times

Więcej: Czechy – odbudowa wieży zamku Tichá – Rekonstrukcje i Odbudowy

Prace koncepcyjne i ciesielskie przy rusztowaniach budowlanych, wykorzystanie żurawia pedałowego wg Filippo Brunelleschiego.
„Inspiracją dla konstrukcji był szkic zachowany w tzw. Kodeksie Atlantyckim autorstwa Leonarda da Vinci. W roku 1472, jako praktykant przy budowie florenckiej świątyni Santa Maria del Fiore, da Vinci zapoznał się z maszynami używanymi przy budowie wyjątkowej kopuły przez budowniczego Filippo Brunelleschiego.”
Zdjęcia: The 5th floor – Rožmberk (hrad-rozmberk.cz)

Drewniany żuraw podwieszany napędzany kołami jezdnymi (był wykorzystywany przy rekonstrukcji kilku zabytków i jest obecnie dostępny na wystawie Centrum Dziedzictwa Budowlanego w Plasach, części Narodowego Muzeum Techniki).
Więcej o projekcie: PROJECTS — Handshouse Studio

Źródło: Opravu Královského paláce umožní dřevěný jeřáb – Berounský deník (denik.cz)

Więcej: Střechu Velké věže hradu Kost opravuje jeřáb na lidský pohon – Jičínský deník (denik.cz)

Więcej: Unikátní dřevěný most vede na hrad Krakovec | ČR | IZDoprava.cz
