Gładyszów (woj. małopolskie) – trwa rekonstrukcja łemkowskiej cerkwi z Nieznajowej

Drewniana grekokatolicka cerkiew p.w. św. Kosmy i Damiana w Nieznajowej (pow. gorlicki, woj. małopolskie) była uznawana za jedną z piękniejszych świątyń łemkowskich. Wybudowano ją w 1780 r. a użytkowano do roku 1930, gdy wybudowano nową cerkiew – prawosławną. Po II wojnie światowej większość Łemków została wysiedlona. Opuszczona cerkiew popadała w ruinę, aż w 1964 r zawaliła się całkowicie. Jej pozostałości rozebrano w 1970 r. Niektóre ocalałe elementy przechowywane są w cerkwi-muzeum w Bartnem.

Skromna kaplica użytkowana do tej pory przez społeczność prawosławną w Gładyszowie jest zbyt mała dla wiernych. Przy okazji dyskusji nad potrzebą budowy nowej świątyni zrodził się pomysł rekonstrukcji cerkwi z Nieznajowej: – To będzie nie tylko przywrócenie historii, ale również – z myślą o wiernych – miejsce kultu.

”Nad stroną architektoniczną budowy nowej świątyni czuwa Damian Nowak, na co dzień pracujący w rzeszowskim oddziale Narodowego Instytutu Dziedzictwa. – Cerkiew, która zostanie wybudowana, będzie dokładną repliką tej z Nieznajowej. Na nasze szczęście, w archiwach znalazło się około pięćdziesięciu zdjęć zniszczonej świątyni. Istnieje też pełna inwentaryzacja architektoniczna – dodaje. Jest również plan, by w nowej cerkwi wykorzystać to, co pozostało z zawalonej, między innymi tak zwane belki ściągarowe wzmacniając konstrukcję kopuły. Na jednej widnieje inskrypcja z datą budowy cerkwi, są krzyże wieńczące cerkiew, fragmenty posadzki.”

Więcej: Budowa Cerkwi – ELEOS (gladyszow.org) | Facebook