Niemcy – Stara Komendantura w Berlinie zrekonstruowana na miejscu wyburzonego modernistycznego gmachu MSW

Stara Komendantura to budynek w samym centrum historycznego Berlina, tuż obok Zamku i Katedry. Zbudowany w 1654 r. Rozbudowany i przebudowany najpierw w roku 1796 a następnie na wzór pałaców florenckich w 1874. Spalony w wyniku nalotów alianckich pod koniec II wojny światowej. Ruiny rozebrano w latach 50. XX w.

W latach 1964-1967 w miejscu po kwartale zabudowy gdzie stała m.in. Komendantura, rząd NRD wzniósł gmach Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Budowa została poprzedzona konkursem architektonicznym „na socjalistyczną przebudowę centrum Berlina”. Biurowiec miał 145m długości i 10 kondygnacji. Projekt opracował zespół Josefa Kaisera, jednego z najważniejszych przedstawicieli powojennego modernizmu we wschodnich Niemczech. Budynek przezwano mianem Zamku Winzera (od nazwiska ministra spraw zagranicznych NRD Otto Winzera). Ministerstwo zostało wyburzone w 1995 r. ze względów urbanistycznych pod rekonstrukcję historycznego układu urbanistycznego. W trakcie rozbiórki „emaliowane” elementy konstrukcyjne fasady modernistycznego molocha okazały się być wykonane z plastiku.

W 1999 r. działkę po Ministerstwie nabył koncern Bertelsmann AG. Senat Berlina określił warunki zabudowy, które wymuszały na inwestorze rekonstrukcję wyglądu historycznego budynku, zostawiając swobodę co do wnętrz oraz wykonania przeszklenia dziedzińca ogrodowego. Za ikonografię posłużył szklany negatyw o wymiarach 40cm x 40cm z roku 1910 oraz 30 innych archiwalnych fotografii. Przetworzony komputerowo materiał zdjęciowy oraz wyniki badań archeologicznych pozwoliły na uzyskanie „w niektórych obszarach wyników z dokładnością co do milimetra”. Rekonstrukcję fasady wykonał zespół pod kierownictwem mistrzów kamieniarskich Ruperta i Yorka Stuhlemmerów. Do odbudowy wykorzystano, tak jak pierwotnie, piaskowiec z Radkowa na Dolnym Śląsku. Osiem orłów z terakoty, każdy o wadze 500 kg, wykonano w Jacobsdorf-Sieversdorf w Brandenburgii. Każdy z nich był wypalany w piecu przez około 150 godzin. Prace trwały w latach w latach 2001-2003.

Na pozostałej części działki po dawnym gmachu Ministerstwa Spraw Zagranicznych NRD planowana jest w przyszłości m.in. rekonstrukcja gmachu Bauakademie z 1836 autorstwa Karla Friedricha Schinkla. Rekonstrukcję tego gmachu popiera 67% Niemców. Międzynarodowy konkurs oraz współczesną interpretację proponowaną przez zwolenników architektury nowoczesnej popiera 19% ankietowanych.