Kołobrzeg – dworzec kolejowy znów wygląda jak przed wojną chociaż drobne różnice są
„Przywrócono kilka historycznych elementów elewacji. W parterze i w części wieży odtworzono mur pruski, większość elewacji pokryła cegła klinkierowa. Na 17-metrową wieżę wrócił historyczny kształt hełmu z iglicą. Pierwotny wygląd przywrócony został wielkiemu, łukowemu oknu znajdującemu się nad głównym wejściem do holu głównego oraz ośmiokątnym oknom modernistycznym z lat 30. XX wieku, a także pozostałej…
Warta Bolesławiecka (woj. dolnośląskie) – dwór wciąż odbudowywany przez „Farmera Roku”
Przypominamy materiał, który opublikowaliśmy pięć lat temu, bo warto wracać do takich historii. Otoczony fosą renesansowy dwór Zedlitzów powstał w I połowie XVI wieku. W następnych wiekach był nieznacznie rozbudowywany i przebudowywany. Po przejściu frontu w 1945 r. zniszczony i rozszabrowany. Do lat 70. częściowo użytkowany przez PGR. Opuszczony po 1989 r., popadł w ruinę….
Łódź – deweloper zrekonstruuje kamienicę przy ul. Piotrkowskiej 58
Firma deweloperska Budomal odkupiła od poprzedniego inwestora pustą działkę przy ul. Piotrkowskiej 58 i w styczniu przystąpi do rekonstrukcji stojącej tu do 2010 r. kamienicy. Projekt zakładający odtworzenie fasady budynku uzyskał już zgodę WKZ. Kamienica powstała w 1874 r. Nadbudowana w 1912 r. Po wojnie zrujnowana i pozbawiona detalu. W 2007 r. miasto sprzedało ją…
Zamek Ujazdowski w Warszawie – rekonstrukcja, która stała się zabytkiem
Drugą Wojnę Światową Zamek Ujazdowski przetrwał jako wypalona ruina. Mimo, że po wojnie początkowo zamierzano odbudować Zamek, już w 1953 r. pojawiły się plany budowy w jego miejscu Teatru Domu Ludowego Wojska Polskiego i Wieczorowego Uniwersytetu Marksizmu-Leninizmu. W 1954 r. mimo protestów Jana Zachwatowicza ocalałe mury Zamku wyburzono a piwnice zasypano (decyzję tę podjęły najprawdopodobniej…
Łotwa – Pałac Borchów w Prelach (Łatgalia, dawne Inflanty)
Prele to miasto w dawnych Inflantach, które wchodziło w skład Rzeczypospolitej Obojga Narodów od 1561 do 1772 r. Stał tu niegdyś zamek Kawalerów Mieczowych, który został zniszczony w trakcie inwazji Iwana IV Groźnego. Budowę neogotyckiego pałacu rozpoczął starosta lucyński i poseł na Sejm Czteroletni Józef Henryk Borch, przedstawiciel zasłużonego spolszczonego rodu dawnej niemieckiej szlachty, która…
USA – gmach Harold Washington Library w Chicago
Na RiO pokazujemy również przykłady architektury, która wyłamując się z głównego nurtu współczesnego minimalizmu, próbuje nawiązywać do klasycznych wzorców piękna i lokalnej tradycji. Harold Washington Library Center to największa i najważniejsza biblioteka w Chicago. Rozpisany w 1987 roku konkurs architektoniczny na jej zaprojektowanie wygrała firma HBRA Architects. Z tyłu zostały cztery „nowoczesne” propozycje. W konkursie…
Kotowa Wola (woj. podkarpackie) – mieszkańcy wzięli sprawy w swoje ręce i odnowili dwór
Choć do zakończenia odbudowy dworu w Kotowej Woli pomiędzy Sandomierzem a Stalową Wolą jeszcze trochę brakuje, to już dziś rezultat prac może budzić podziw. Dworek wzniesiono w 1774 r. dla podkomorzego Kajetana Kraińskiego. Ostatni właściciele, Horodyńscy, zostali zamordowani przez Niemców w czasie II wojny światowej. W 1945 r. komuniści rozparcelowali majątek i znacjonalizowali dwór. Powstała…
Biedrusko (woj. wielkopolskie) – udana adaptacja kasyna oficerskiego na potrzeby firmy PIT BULL West Coast
„„Nadzieja umiera ostatnia… „ Ciężko znaleźć trafniejsze określenie na temat tego, co aktualnie dzieje się z Kasynem Oficerskim. Kiedy już mało kto widział jakąkolwiek szansę na odrestaurowanie Kasyna, jego stan był agonalny, a przyroda zaczęła „przejmować” budynek – stała się rzecz niesamowita. Znalazło się przedsiębiorstwo gotowe przywrócić dawny blask temu obiektowi. Dziś już wiemy, że…
Świdnica – klasycyzujący remont postmodernistycznej kamienicy
Niedawny remont kamienicy, postmodernistycznej plomby z 2004 roku w Świdnicy. Architekt poprzez dodanie detalu, okiennic, zmianę kolorystyki i przebudowę parteru próbował dodać budynkowi klasycznej szlachetności. Na ile udanie?
Słupsk – mieszkańcy nie chcą nowoczesnego dworca i apelują o odbudowę dawnego
PKP lubi chwalić się wyremontowanymi zabytkowymi dworcami. W przypadku nowobudowanych dworców spółka idzie jednak po najmniejszej linii oporu stawiając na raczej typowe, minimalistyczne, czysto utylitarne obiekty. Podobnie ma być w Słupsku. Część mieszkańców skupionych wokół forum Historia Słupska postanowiła jednak zaprotestować i wystosowała apel o odbudowę budynku historycznego: „Dlaczego w tak ważnej dla naszego miasta…
Zamość – dawne i nowe oblicze miasta
Fenomen Zamościa to nie tylko głośne rewaloryzacje zabytków z ostatnich lat – Kościoła Franciszkanów czy Akademii Zamojskiej. Jedna z turystycznych pereł Polski jest tak naprawdę efektem wieloletnich zmian, polegających na odtwarzaniu idealnego stanu oraz upiększaniu istniejących tam obiektów historycznych. Większość zaprezentowanych tutaj zabytków obecnie wygląda bowiem o wiele lepiej, niż kiedyś, chociaż są też i…
Pszczyna – remont jednego z budynków dawnego folwarku Siedlice
„Jeszcze kilka lat temu był w stanie postępującej ruiny. Obecnie to w pełni funkcjonalny, wyremontowany obiekt. Inwestorowi, pomimo opłakanego stanu wnętrz i murów, udało się nie tylko przeobrazić zabytek w nowoczesną nieruchomość, ale też odnaleźć i zachować wiele historycznych elementów związanych z dziejami folwarku i Pszczyny.” „Pięć lat trwał remont budynku przy ul. Antesa 7-9…
Odbudowy historycznych ratuszy. Jak to robimy w Polsce?
Historyczny ratusz jest dumą i ozdobą każdego miasta. Niestety nie każde miasto jest w stanie takim się pochwalić. Wiele ratuszy nie przetrwało burz dziejowych. Dziś gdy kraj znów się rozwija i bogaci wiele samorządów oraz mieszkańców zastanawia się nad ich przywróceniem. Choć najbardziej oczywistym wydaje się rekonstrukcja ratusza, w praktyce bywa różnie. Poniżej 9 przykładów…
Konin – termomodernizacja szansą na poprawę elewacji budynku?
Nieraz zdarza się, że termomodernizacja zabytkowego budynku kończy się jego dewastacją. W tym wypadku jednak okazuje się być ona szansą na poprawienie estetyki budynku zlokalizowanego w historycznym centrum Konina. Na ile jest to udany projekt? Prace projektowe wciąż jeszcze trwają. Źródło: Termomodernizacja… – Pracownia Projektowa – Architektura Klasyczna | Facebook
Warszawa – rekonstrukcja północnej pierzei Placu Teatralnego z lat 1995-1999
Zrekonstruowana w latach 1995-1999 północna pierzeja Placu Teatralnego w Warszawie. Po lewej kamienica Krzysztofa Bruna, w centrum kościół św. Brata Alberta i św. Andrzeja Apostoła, po prawej Pałac Jabłonowskich. Kamienica uległa zniszczeniu w trakcie II wojny światowej. Kościół przetrwał i odprawiano w nim nabożeństwa aż do 1953, gdy władze komunistyczne zadecydowały o jego wyburzeniu. Odbudowa…
Niemcy – udany remont szachulcowego domu w Zell (Środkowa Mozela, Nadrenia-Palatynat)
„Po przepracowaniu prawie 20 000 godzin przy remoncie ja i moja rodzina czujemy się związani z każdym centymetrem kwadratowym tego domu. Czuję jego siłę jako klejnotu kultury i postrzegam go jako dowód trwałości architektury.” Szachulcowy budynek powstał w 1545 roku w stylu typowym dla tego słynnego z produkcji wina regionu. Do konstrukcji użyto drewna dębowego….
Archiwolta.pl – Twój klucz do architektury tradycyjnej – nasza inicjatywa
Dzisiaj chcielibyśmy przedstawić naszą mini-stronę, z której będą Państwo mieli szybki dostęp zarówno do innych stron www, jak i profili na FB, dotyczących architektury tradycyjnej. Ponieważ tych stron (i profili) robi się coraz więcej (z czego bardzo się cieszymy), uznaliśmy, że warto zrobić taki „Centralny Port Komunikacyjny” – szybko, tanio i bez zbędnych formalności. Strona…
Polska i Litwa – na barokowe kościoły wracają barwy
Wiele osób kręci głową z niedowierzaniem patrząc na elewacje barokowych kościołów po kolejnych remontach konserwatorskich. Będąc przyzwyczajonym do odcieni bieli i szarości, czasami trudno sobie wyobrazić, że barokowa architektura sakralna doby kontrreformacji nieraz używała zdecydowanie szerszej palety barw. Przy okazji warto również zwrócić uwagę na marmoryzację, wykonywaną przez konserwatorów na elewacjach niektórych kościołów. Była to…
Zamość – dziedziniec Akademii Zamojskiej po zakończonym niedawno remoncie
W rozmowie z PAP kierownik zamojskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków Olgierd Hawryluk podsumował efekty renowacji budynku dawnej Akademii Zamojskiej. Podkreślił, że przede wszystkim została przywrócona bryła Akademii z drugiej połowy XVIII w. „Chodzi między innymi o wprowadzenie wysokiego, mansardowego dachu, przywrócenie wystroju elewacji, odtworzenie portalu zachodniego i wschodniego. Wszystko to możliwe było m.in. na…
Wilno – rekonstrukcja organów (2022) i konserwacja polichromii (2023) w Kościele Franciszkanów
Konserwacja polichromii Na zdjęciach efekty konserwacji polichromii sklepień nawy głównej: „Na sklepieniu nawy głównej kościoła franciszkańskiego pw. Wniebowzięcia NMP w Wilnie przetrwały fragmenty osiemnastowiecznych malowideł przedstawieniowych i ornamentalnych wykonanych przez o. Franciszka Niemirowskiego. Od 2013 r. prowadzone były prace przy ich konserwacji i restauracji. W latach 2013–2015 skupiono się na pierwszym przęśle nawy głównej, nad…
Czechy – nowe deweloperskie budynki (Boží Dar, Rudawy) będą dopasowane stylem do lokalnej architektury
Tego chcieli konserwatorzy, UNESCO, miasto i mieszkańcy. Boží Dar w Rudawach (cz. Krušné Hory) to znany ośrodek turystyczny oraz najwyżej położone miasto Czech (1028 m n.p.m.). Niedawno zaprezentowany przez dewelopera projekt zakłada przebudowę budynku hotelowego z lat 70. (Hotel Slunečná) oraz nową zabudowę mieszkaniową (Slovanka). Uzyskanie pozwolenia na rozpoczęcie inwestycji zależało od wpasowania projektu w…
Bojadła (woj. lubuskie) – tak zmienił się pałac w ciągu ostatnich dziesięciu lat
O pałacu w Bojadłach pisaliśmy na RiO ponad rok temu, gdy informowaliśmy o renowacji sztukaterii na elewacji frontowej budowli. Dzisiaj prezentujemy wynik dziesięcioletnich prac w pałacu, podjętej przez Fundację Pałac Bojadła, której zabytek zawdzięcza ratunek. Wielkie brawa dla nich! „Fundacja Pałac Bojadła została powołana głównie w celu ochrony i restauracji barokowego założenia pałacowo-parkowego w Bojadłach…
Gliwice – adaptacja na cele mieszkalne kamienic przy ul. Kościuszki 44 i 46 – forma jeszcze akceptowalna czy już nie?
Temat otrzymaliśmy na naszą skrzynkę mailową: „Dzień dobry. Poniżej przesyłam jedną z inwestycji deweloperskich w Gliwicach. Jak widać na załączonych obrazkach wyszedł z tego niezły potworek, tak bardzo charakterystyczny dla tego typu remontów w Polsce. Z przodu starano się zachować historyczny rys budynku, ale z tylu to już pełna fantazja inwestora. Będzie super jeżeli udostępnicie…
Węgry – renowacja pałacu Drechsler w Budapeszcie wraz z odtworzeniem części detalu
Neorenesansowy budynek wybudowany w 1886 roku, naprzeciwko Węgierskiej Opery Państwowej. Architekt Lechner Ödön pisał „Pobudzała mnie ambicja, ale musiałam uważać, aby moja budowla nie była zbyt inwazyjna wobec stojącego obok arcydzieła, bo dworska dama może być piękniejsza od królowej, ale królowa musi pozostać królową.” Swoją nazwę Pałac zawdzięczał słynnej kawiarni Drechsler, która dawniej mieściła się…
Bodzentyn – ruszyły prace przy kontrowersyjnej rozbudowie zamku
Już wielokrotnie informowaliśmy na RiO o kontrowersjach związanych z planowaną „odbudową” zamku w Bodzentynie. Pisaliśmy o tym w roku 2021 oraz dwukrotnie w roku 2023 (w marcu i w październiku). W ubiegłym roku lokalny samorząd zaprezentował wizualizacje projektu adaptacji ruin zamku biskupiego w Bodzentynie na cele wystawienniczo-edukacyjne. Przypomnijmy, że zakładał on wbudowanie nowoczesnej architektury w…
Chodzież (woj. wielkopolskie) – odrestaurowane mury dawnego zamku „wkomponowano” w park handlowy
Kolejna, naszym zdaniem, kontrowersyjna inwestycja, ukazująca współczesne wypaczenia doktryny konserwatorskiej, będącej pod przemożnym wpływem architektury nowoczesnej. Zamek w Chodzieży wybudowany został w 3 ćw. XV w. Pierwsza wzmianka o nim z 1520 roku informuje, że Zygmunt Stary zwolnił miejscowego burgrabiego z obowiązku udziału w wojnie z Krzyżakami, gdyż miał on strzec pogranicznego zamku. Zamek przebudowano…
Sosnowiec – renowacja gloriety w Parku Dietla
„Wybudowana na początku XX wieku glorieta stanowiła ozdobę parku, okalającego pałac rodziny Dietlów, jednych z potentatów przemysłowych zamieszkujących Sosnowiec. Po zmianie właściciela pałacu po II wojnie światowej park przeszedł na własność miasta. Niestety, lata zaniedbań doprowadziły do stopniowego niszczenia obiektu. Być może ostatecznie spotkałby ją ten sam los, co inne znajdujące się w parku ozdoby,…
Lipa (woj. dolnośląskie) – zamek już z dachem nad częścią mieszkalną
XIV-wieczny zamek był wielokrotnie rozbudowywany i przebudowywany (w tym w formach renesansowych). Po utracie znaczenia militarnego używany jako magazyn i rozbierany na materiał budulcowy. W 1834 r. kupił go hrabia Rudolph von Stillfried-Rattonitz, który zatrzymał proces dalszej dewastacji i odbudował zamek w formach neogotyckich. Po wojnie krótko użytkowany jako magazyn przez PGR. W latach 70….
Malbork – odbudowa dwóch średniowiecznych budynków na Przedzamczu
„W Muzeum Zamkowym w Malborka zakończyły się kolejne, można śmiało powiedzieć, historyczne prace budowlano-konserwatorskie. Odbudowane zostały dwa budynki z okresu średniowiecza. Od maja będą służyły muzealnikom, mieszkańcom i turystom. Dwa budynki w dawnym ciągu gospodarczym na Przedzamczu Muzeum Zamkowego w Malborku na odbudowę czekały od 1945 roku, gdy zostały zburzone podczas działań wojennych przez Armię…
Litwa – rewaloryzacja Starego Miasta w Kłajpedzie (trzy przykłady)
Kłajpeda (hist. Memel) to litewskie miasto portowe nad Bałtykiem. W 1252 r. na ziemiach wydartych plemionom bałtyckim Krzyżacy wybudowali zamek. W latach 1466-1657 wraz z Prusami Książęcymi Kłajpeda wchodziła w skład Rzeczypospolitej Obojga Narodów, jako lenno Korony Polskiej. To właśnie tutaj w 1672 roku ścięty został przez Brandenburczyków pułkownik polskich wojsk koronnych, jeden z przywódców…
Wrocław – zarzucony, archiwalny projekt odbudowy Nowego Targu wciąż rozpala wyobraźnię…
Dziś prezentujemy archiwalny projekt odbudowy Nowego Targu we Wrocławiu autorstwa Emila Kaliskiego z lat 50. ubiegłego wieku. Zabudowa Nowego Targu została w znacznej mierze zniszczona w trakcie II wojny światowej. Po wojnie pozostałości kamienic wyburzono a na początku lat 60. wybudowano niskie bloki oraz biurowiec Navicentrum. Po jego wyburzeniu w 2018 r. powstał nowoczesny biurowiec…
Łódź – ulica Włókiennicza zupełnie odmieniona po rewitalizacji
„Ulica otrzymała formę woonerfu bez wyznaczonego przedziału między jezdnią a chodnikiem. Została ona wyłożona kostką kamienną o różnorodnych barwach, mającą tworzyć główną kompozycję artystyczną. Od fasad budynku po obu stronach ulicy wyznaczono pas tylko dla ruchu pieszego o szerokości 2 m. Na pozostałej części drogi odbywa się ograniczony ruch samochodowy. W ramach inwestycji został wykonany…
Nowy Sącz – czy kwestia odbudowy zamku wreszcie zmierza w dobrym kierunku?
Przy okazji zapowiedzi książki „Zamek Sądecki (1611-1945)” autorstwa Grzegorza Olszewskiego, zaprezentowana została nowa wizualizacja zamku na tle współczesnego miasta. Czy tak będzie wyglądał zamek po ewentualnej odbudowie? Poniżej przypominamy również poprzednie projekty/wizualizacje, które w przeszłości wzbudzały ogromne kontrowersje (o których już pisaliśmy w 2022 roku). Czy wreszcie zmierzamy w dobrym kierunku? Przygotowanie dokumentacji, a także…
Koronowo (woj. kujawsko-pomorskie) – rozpoczyna się przebudowa budynku przy dawnym rynku
O rozpoczęciu najprawdopodobniej rekonstrukcji poinformował Burmistrz Koronowa Patryk Mikołajewski: „Drodzy Mieszkańcy, Czasem mała zmiana czyni wielką różnicę. Pierwsza zmiana na elewacji budynku dawnego Domu Towarowego zrobiona. Co ważne zabezpieczono również luźne elementy elewacji. Prace nad projektem przebudowy budynku już trwają. Dawny Dom Towarowy stanie się nowym urzędem – z niespodziankami dla mieszkańców. O szczegółach będę…
Łódź – kolejny przykład rewitalizacji fragmentu miasta
Parterowy budynek przy ul. Rewolucji 1905 r. 17 był do niedawna opuszczony i zrujnowany. Podobnie rzecz się miała z leżącą dalej kamienicą pod numerem 15. Remont budynków zakończony w grudniu 2023 roku przeprowadziła firma Mosaicon. Strona inwestycji: Rewolucji 1905 r. 17 – Rewitalizacja (lodz.pl) Więcej zdjęć: Niezwykła kamienica przy ulicy Rewolucji 1905 r. 17. Ale…
Płonina (woj. dolnośląskie) – postęp prac przy odbudowie zamku Niesytno
O odbudowie zamku pisaliśmy ostatnio w 2020 roku. Czas zatem uzupełnić materiał o nowe informacje. Tym razem w formie reportażu w TVP3 Wrocław. Poniżej, garść cytatów odnośnie odbudowy zamku. „Była to, mówiąc nieelegancko, kupa gruzu. Jest to jak dla nas, przygoda rozłożona na wiele lat, na całe życie. Decydując się na 100-procentową rekonstrukcję, a nie…
Lublin – remont hangaru lotniczego Krajowej Fabryki Samolotów E. Plage, T. Laśkiewicz
„Hangar lotniczy zlokalizowany przy ul. Wrońskiej 2 w Lublinie wybudowano w 1923 roku wg projektu inż. St. Cywińskiego-Cepelińskiego. Projekt ten został opracowany w związku z rozbudową fabryki samolotów ,,Plage/Laśkiewicz” należącej do Teofila Laśkiewicza i Kazimierza Arkuszewskiego.” „W lubelskiej fabryce samolotów został zbudowany pierwszy polski samolot, który wzleciał w niebo 19 czerwca 1921 r.” „Nowy właściciel…
Kraków – wystawa na Wawelu z oryginalną bramą jako rekwizytem
Na 22 marca zaplanowano otwarcie wielkiej, jubileuszowej i wielowymiarowej wystawy czasowej poświęconej motywom wawelskim w twórczości Stanisława Wyspiańskiego. „Sto dwadzieścia lat temu, wiosną 1904 roku, Wyspiański opublikował dramat Akropolis, którego akcja rozgrywa się w katedrze, natomiast jesienią, wraz z zaproszonym do współpracy Władysławem Ekielskim, rozpoczął pracę nad koncepcją zabudowy wzgórza – wielkim projektem Akropolis. Projekt…
Szczecin – Zamek Książąt Pomorskich przed wojną i po trwającej w latach 1958-1980 odbudowie
Monumentalna siedziba rodu Gryfitów spłonęła w wyniku bombardowań przeprowadzonych przez aliantów w latach 1943-1945. Jego odbudowę zawdzięczamy Henrykowi Dziurle, poznańskiemu historykowi sztuki, który w latach 1952-1959 piastował stanowisko Wojewódzkiego Konserwatora Pomorza Zachodniego. Za najważniejsze źródło ikonograficzne do przygotowania projektu odbudowy posłużył sztych Matthausa Meriana Starszego z 1652 r. Na podstawie jego oraz badań archeologicznych, przywrócno…
Wrocław – architektoniczna rewolta Internautów przeciwko decyzjom urzędników
Internauci mówią deweloperom, architektom i urzędnikom jakiej chcieliby architektury w mieście i przygotowują własne kontrpropozycje. To pierwsza taka inicjatywa w Polsce. W lutym tego roku została upubliczniona dokumentacja projektowa dla nowego budynku przy zbiegu ulic Kuźnicznej i Uniwersyteckiej we Wrocławiu. To miejsce to historyczne centrum Wrocławia, znajdujące się zaledwie 300 metrów od Rynku. Projekt zakładający…
Łabunie (woj. lubelskie) – historia zniszczenia i odbudowy pałacu Zamoyskich
Zbudowany pomiędzy 1740 a 1760 r. przez Jana Jakuba Zamoyskiego przypuszczalnie według projektu Bernarda Meretyna. Pałac w typie „entre cour et jardin” składał się z korpusu i oficyn połączonych ćwierćkolistymi galeriami wokół dziedzińca honorowego. Z tyłu założono ogród geometryczny, częściowo później przekształcony w krajobrazowy. Pierwszy remont/odbudowę trzeba było przeprowadzić już w latach 1767-1771 po wizycie…
Życzenia Wielkanocne oraz artykuł m.in. o naszej działalności w tygodniku „Do Rzeczy”
Z okazji Świąt Zmartwychwstania Pańskiego życzymy Państwu wielu Łask Bożych, dużo radości, zdrowia oraz wszelkiej pomyślności i nadziei na lepsze jutro! Alleluja! Przy okazji polecamy również świąteczny numer „Do Rzeczy”, w którym jest interesujący artykuł o odbudowach zamków, jak i również o naszym profilu „Rekonstrukcje i Odbudowy” Link do cyfrowej wersji artykułu: Wojtas: Wolnoć, Tomku,…
Szczecin – czy Architektoniczna Rewolta „rozsieje się” na poszczególne miasta?
Czy Architektoniczna Rewolta, która w wersji ogólnopolskiej rozpoczęła działalność kilka miesięcy temu zacznie „pączkować” na poszczególne miasta? Przykład Szczecina (ale też i Wrocławia) pokazuje bowiem taką tendencję. Niespełna bowiem miesiąc temu na facebooku zaistniała Architektoniczna Rewolta – Szczecin, a ledwie kilka dni temu pisaliśmy o wrocławskim buncie Internautów (wraz z kontrpropozycjami) przeciwko proponowanej nowej zabudowie…
Radzyń Chełmiński – studencki (na szczęście) projekt adaptacji ruin zamku
Projekt adaptacji ruin zamku w Radzyniu Chełmińskim na cele widowiskowe, na studiach magisterskich, na Politechnice Wrocławskiej. Kolejny z wielu podobnych projektów, który każe zadać pytanie o sens takich ćwiczeń i jakość kształcenia absolwentów na polskich uczelniach architektonicznych: „Jak to możliwe, że nauczyciele projektowania architektonicznego w pięknym, pełnym historii Wrocławiu, tak oderwali się od wszelkiej refleksji…
Gliwice – kamienica kolejowa przy ul. Zabrskiej 39 jako „szary cień” na nowym biurowcu
Jeszcze jeden dzisiaj kontrowersyjny projekt, tym razem dla odmiany jednak zrealizowany. Przebudowa kamienicy kolejowej została opisana przez branżowy portal Sztuka-Architektury: „W centrum Gliwic zrealizowano projekt H11 Boutique Office, autorstwa Zalewski Architecture Group. Inicjatywa ta to przebudowa i rozbudowa kamienicy kolejowej z początku XX wieku, która została przekształcona w obiekt biurowy.” Według portalu, który cytuje architekta:…
Bytom – remont kamienicy połączony m.in. z rekonstrukcją detalu parteru budynku
Po wczorajszym poście z przebudową kamienicy kolejowej w Gliwicach przenosimy się do pobliskiego Bytomia (Bobrek, ul. Zabrzańska 126), gdzie prace poszły w zupełnie innym kierunku. Remont związany jest z rewitalizacją tej części miasta w ramach projektu „Rozwój mieszkalnictwa socjalnego w Bytomiu – podobszar 8 Bobrek”, na który pozyskano dofinansowanie UE. Kamienica została przekształcona z mieszkalno-usługowej…
Niemcy – dom we wsi Garz (Brandenburgia) odzyskał dawny wygląd
„Dom w stylu wilhelmińskim, wybudowany w 1883 roku w brandenburskiej wsi Garz (nazwa pochodzi od słow. gard – gród), który został przebudowany nie do poznania w 1980 roku, odzyskał swój pierwotny wygląd. Poniższe zdjęcie pochodzi z marca 2024 roku. Niech będzie to zachętą do przywrócenia dawnej świetności innym pięknym domom w stylu wilhelmińskim.” Za: Mirco…
Rawa Mazowiecka – historia częściowej odbudowy zamku
W latach 1954-1958 odbudowano ze zniszczeń wieżę główną zamku oraz zrekonstruowano fragment murów kurtynowych. W latach 70. wykonano konserwację i nadbudowę kamiennych fundamentów murów pozostałej części zamku. Na kolejnych ilustracjach kadr z cyfrowej animacji przedstawiającej zamek w Rawie przed zniszczeniem wykonany dla Muzeum Ziemi Rawskiej przez Roberta Gałeckiego oraz „Konserwacja zamku w Rawie Mazowieckiej” –…
Działoszyn (woj. dolnośląskie, Górne Łużyce) – wieloletni remont kuźni przyniósł dobry efekt
„Mimo tego trudu to my się cieszymy z tego, bo kuźnia wygląda jak wygląda, przychodzą wszyscy, są zadowoleni, że nie poszło to w ruinę a uzyskało piękny wygląd.” „Budynek kuźni powstał w pierwszej połowie XIX w. na zrębach nieco starszej budowli. Budynek posiada prostą, dwukondygnacyjną bryłę, założoną na rzucie prostokąta. Obiekt wieńczy masywny, łamany dach…
Gdańsk – zakończyła się odbudowa dawnej plebanii przy pokarmelickim kościele św. Józefa
Tym samym zatacza koło historia tego miejsca – ważnego duchowo, tragicznie doświadczonego i nowocześnie idącego ku przyszłości. W dniu święta patrona świątyni (19 marca) poświęcono nowy obiekt, który od teraz będzie funkcjonował pod nazwą Soul House Gdańsk. To najnowocześniejszy w Polsce hotel, świadczący usługi w sposób bezobsługowy. Pierwotny budynek plebanii został wzniesiony w XIV w….
Polska, USA – fabryczna produkcja detalu architektonicznego
Czy możliwa jest fabryczna produkcja taniego dobrej jakości detalu architektonicznego na potrzeby nowej architektury klasycznej/tradycyjnej oraz rekonstrukcji? Przesłali nam Państwo katalog produktów z zamkniętych i zrujnowanych Mirostowickich Zakładów Ceramicznych: „Temat architektury końca XIX wieku to prefabrykacja detalu, ówcześnie zresztą powodu ostrej krytyki. Dzisiaj patrzę na ten temat bez uprzedzeń i w ogóle warto ten temat…
Sandomierz – historia zamku oraz jego konserwacji i restauracji
Zamek w Sandomierzu wybudowany został na polecenie Kazimierza Wielkiego w miejscu drewnianego grodu. W 1389 r. Władysław Jagiełło przyjął tu hołd lenny z ziem Nowogrodu Wielkiego. W 1395 roku król zawarł na zamku traktat sojuszniczy z książętami pomorskimi Świętoborem III i Bogusławem VIII. W 1480 r. zamek był rozbudowany przez starostę Rafała Jakuba Jarosławskiego. W…
Wiśnicz – kiedy nadmiar zieleni zagraża zabytkom wpisanym w krajobraz kulturowy
Wszyscy kochamy zieleń. Walczymy o każde drzewo. Co począć jednak, gdy zieleń zaczyna pochłaniać cenne zabytki do tego stopnia, że znikają one z krajobrazu? Wzgórze, na którym stoi zamek w Wiśniczu ze względów obronnych, ale także i krajobrazowych, było pozbawione zieleni. W latach 30. XX w. mury bastionów były w złym stanie. Postanowiono je zatem…
Warszawa – przypomnienie inwestycji z 2013 r. – kamienica przy ul. Próżnej 9
Kamienica należała do Zalmana Nożyka i powstała w latach 1880-1892. Wraz z kilkoma sąsiadkami przetrwała zagładę getta. Dziś jest to mała enklawa dawnej Warszawy otoczona współczesną zabudową. Przez wiele lat zdewastowana, pozbawiona detalu i opuszczona. Dopiero w latach 2011-2013 budynek przeszedł remont połączony z rekonstrukcją detalu architektonicznego. Projekt opracował OP ARCHITEKTEN/Andrzej Orlinski, Wojciech Popławski. Kamienica…
Rabka Zdrój – ciekawa koncepcja nowej inwestycji „Rynek pod Kardiologią”
Na naszą skrzynkę kontaktową dotarła ciekawa koncepcja nowej inwestycji w Rabce-Zdroju: „Koncepcja ta, licząca już sobie około dwudziestu lat, zakłada realizację na wskazanym terenie doskonale wpisującego się w otoczenie, otwartego na rzekę i bulwary, zalanego morzem bujnej zieleni ryneczku miejskiego z umieszczonymi wzdłuż boków klasycznymi, tradycyjnymi kamieniczkami oraz charakterystycznymi dla Rabki-Zdroju budynkami drewnianymi o przepięknej…
Bełcz Wielki (powiat górowski) – rozpoczęły się prace oczyszczające przy ruinie pałacu
Nieraz zdarzało się, że jakiś pałac, dwór popadał w ruinę, był dewastowany i rozkradany przy ogólnej znieczulicy wszystkich dookoła. „Bo nie nasz. Bo to nie nasza odpowiedzialność. „Tymczasem każdy taki zabytek jest naszym wspólnym dziedzictwem, wspólnym dobrem i każdy powinien w miarę możliwości poczuwać do jego ochrony. W Bełczu Wielkim pokazali jak to robić: „Rok…
Gdańsk – kontrowersje wokół nowej inwestycji na terenie Starego Miasta
SARP i Architekt Miasta Gdańska uważają, że zamiast „pseudohistoryzmu” i „disneylandu” powinno postawić się na „minimalizm” i „nowoczesność”. Inwestor już zlecił wykonanie alternatywnego projektu. Na początku kwietnia deweloper Moderna przedstawił projekt zabudowy mieszkaniowej w obrębie historycznego centrum Gdańska – nowego obiektu mieszkalnego przy ul. Wodopój, wzdłuż XIV-wiecznego Kanału Raduni. Projekt został skrytykowany ze względu na…
Święty Krzyż – 10 lat temu zrekonstruowano wieżę Bazyliki
Święty Krzyż ma długą historię. Pierwszy romański kościół został ufundowany już na początku XII wieku przez Bolesława Krzywoustego. Przebudowywany i rozbudowywany w wieku XV, XVI, w 1643 r. W okresie panowania Jagiellonów jedno z najważniejszych sanktuariów w Królestwie Polskim, często odwiedzane przez królów. Po pożarze odbudowany w latach 1781–1789. W 1914 roku wojska austriackie wysadziły…
Wrocław – społecznicy nie ustają w staraniach o rekonstrukcję Fontanny Neptuna na Nowym Targu
Otrzymaliśmy list z prośbą o nagłośnienie najnowszej inicjatywy Wrocławskiego Towarzystwa Miłośników Historii: „Dziś przed południem (16 IV) złożyliśmy do władz Wrocławia – Rady Miejskiej oraz Prezydent Wrocławia Jacek Sutryk petycję w sprawie odbudowy na pl. Nowy Targ fontanny Neptuna w historycznej formie. Sądzimy, że Wrocław zasługuje na powrót jednego ze swoich największych symboli.” „Idea odbudowy…
Warszawa – nowa kamienica przy ul. Targowej 17. Czy udana?
Współczesna kamienica wybudowana na warszawskiej Pradze w 2022 roku: „Ściana elewacji została podzielona pilastrami w stylu charakterystycznym dla kamienic czynszowych budowanych na Pradze na początku ubiegłego wieku.” Na ile udana jest plomba? Historia „Z przekazów kartograficznych (plan Lindleya) i ksiąg hipotecznych, wynika że zabudowa na działce przy ul. Targowej 17, należącej do Waleriana Tryczyńskiego, pojawiła…
Świeradów-Zdrój – dom przysłupowy przy ul. Nadrzecznej 15 „odżył w całej okazałości”
„Ten dom był kompletną ruiną. Pochodzi jeszcze z czasów, gdy do budowy wykorzystywano naturalne materiały, gdzieś na przełomie XVIII i XIX w. Nie było to tylko drewno, ale glina, słoma czy kamienie.” „Podczas renowacji przyjęto zasadę, że najpierw zostaną wykorzystane materiały z istniejących zasobów, by jak najmocniej nawiązać do tamtych czasów gdy budownictwo było prawdziwie…
USA – nowa, a zarazem tradycyjna architektura współczesna
Choć trudno w to uwierzyć, prawie wszystkie przedstawione poniżej budynki powstały współcześnie, pomiędzy rokiem 2005 a 2022 – „Strzeliste gotyckie w tradycji wieże uniwersytetów, sale widowiskowe inspirowane art-deco, neoklasyczne budynki użyteczności publicznej, kontekstowo zaprojektowane budynki wielofunkcyjne: to wszystko dzieła David M. Schwarz Architects”, czytamy we wpisie Institute of Classical Architecture & Art z siedzibą w…
Gdańsk – czy to koniec rekonstrukcji na terenie miasta? Nowy, pomorski konserwator zabytków jest im niechętny
Tak oto nowy, pomorski konserwator zabytków Dariusz Chmielewski wypowiedział się na temat m. in. rekonstrukcji dawnego hotelu Danziger Hof (pol. Gdański Dwór): „Pytanie, czy jesteśmy w stanie i czy jest taka potrzeba, żeby zbudować na nowo coś, co przestało istnieć i po czym nie ma nawet śladu. Poza tym, przed Bramą Wyżynną był też pomnik…
Zamość – kamienica przy ul. Kolegiackiej 14 jako przykład rekonstrukcji z lat 70. XX wieku
„Według lustracji z 1591 r. miejsce to stanowiło część reprezentacyjnej działki przyrynkowej wykorzystywane jak w całym rynku, na podwórka i zabudowę oficynową. Tu jednak wyjątkowo, prawdopodobnie z uwagi na reprezentacyjne usytuowanie (Kolegiata), zamiast oficyny powstała w XVII w. attykowa kamieniczka, być może innego już niż od strony Rynku właściciela. Kamieniczka przestała istnieć na przełomie XIX…
Polska – zamki nowoczesne. Trend, który toczy zabytki
Nowoczesna architektura coraz wyraźniej zaznacza swoją obecność w obrębie zamków i ich ruin, często budząc przy tym ogromne kontrowersje, opór lokalnych społeczności i sympatyków zabytków. Przykłady się mnożą. Wystarczy wymienić prowadzoną obecnie adaptację ruin zamku w Bodzentynie czy nową klatkę schodową na zamku/pałacu w Kurozwękach. Spore kontrowersje wzbudził również opracowany na wrocławskiej politechnice studencki projekt…
Czechy – restauracja budynku dawnej synagogi w miasteczku Budyně nad Ohří
Synagoga powstała na początku XIX w. Po II wojnie światowej przebudowana została na budynek mieszkalny i magazyn z całkowitym zatarciem cech stylowych. Prace prowadzone w latach 2019-2024 przywróciły synagodze pierwotny wygląd. Na stronie Stowarzyszenia Osad Historycznych Czech, Moraw i Śląska prezentowana jest galeria zdjęć budynku przed i po remoncie. Warto m.in. zwrócić uwagę na rekonstrukcję…
(Biblioteczka) „Architektura i polityka. Od starożytności do XX wieku. Krótki kurs” – Grzegorz Kęsik
Dziś chcielibyśmy zaprezentować Państwu kolejną, wydaną przez nas książkę… Tym razem jest to skondensowany na 75 stronach tekstu (w formie krótkiego kursu), chronologiczny opis wzajemnych związków architektury i polityki – od starożytności aż do XX wieku. Pomimo, iż przenikanie się polityki z architekturą wydaje się dość oczywiste, jak dotąd powstało niewiele książek w miarę kompleksowo…
Świeradów-Zdrój – rozpoczęła się odbudowa pierwszej w mieście hali spacerowej, Starej Pijalni Wód Dolne Źródło
Obiekt powstał pod koniec XIX wieku nad rzeką Kwisą. W latach 50. budynek został „rozebrany i wywieziony”, ale jeszcze w 2007 roku stały jego resztki. Hala jest odbudowywana przez lokalnego przedsiębiorcę: „Budynek ma odzwierciedlać mniej więcej swój pierwowzór, czyli dawne Dolne Źródło, za czasów niemieckich nazywane Niederbrunnen.” Największym wyzwaniem jest jak najwierniejsze odwzorowanie konstrukcji przy…
Warszawa, Nowy Jork – przykłady tradycyjnych rozbudów zabytków
Wiele osób słyszało o zabytkowym gmachu warszawskiej Zachęty w Warszawie, ale niewiele osób zdaje sobie sprawę, że część tego budynku powstała dopiero w roku…1982. Gmach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych (zwany potocznie „Zachętą”) powstał w latach 1898-1900 wg projektu Stefana Szyllera (z wciąż nie zrekonstruowanym całkowicie detalem rzeźbiarskim Zygmunta Otto). Inspiracją dla Szyllera był rzymski Palazzo…
Wrocław, Bielsko-Biała – zdecydowanie potrzebna reaktywacja konkursu na „makabryłę”
Polska architektura współczesna trzyma się stabilnie i jest z siebie zadowolona. Poniżej dwie nowe inwestycje, które szczególnie zwróciły niedawno Państwa uwagę. WROCŁAW. Dawne koszary artylerii „Przy ulicy Dmowskiego na Kępie Mieszczańskiej powstanie nowa inwestycja mieszkalna wielorodzinna, a zabytkowy budynek przejdzie renowację. „Mieszczańska Park” będzie posiadać 284 mieszkań od 25 do 90 mkw.” Na stronie inwestora…
Wrocław – ul. Kurkowa 36 – nowoczesna plomba w miejscu wyburzonej kamienicy
O inwestycji tej pisaliśmy już dwa lata temu – wówczas była w fazie projektu, a obecnie znalazła swój, niestety smutny dla zabytku, finał. Kamienica przy Kurkowej 36 została doprowadzona do ruiny. Choć istniały plany jej remontu, właściciel mimo protestów ostatecznie wyburzył wykreślony z ewidencji zabytek. W miejscu po kamienicy powstała nowoczesna plomba. Architekci z pracowni…
Lipowina (woj. warmińsko-mazurskie) – trwa odbudowa pałacu
Pałac w Lipowinie (woj. warmińsko-mazurskie) został zbudowany po 1739 roku dla hrabiego Albrechta Zygmunta Zeigut-Stanisławskiego, generalnego poczmistrza Prus Królewskich. Późnobarokowy. Po II wojnie światowej na terenie posiadłości utworzono Stację Hodowli Roślin, w pałacu umieszczono zaś szkołę, a także punkt felczerski, biura Państwowego Gospodarstwa Rolnego oraz mieszkania pracowników. Ostatni raz remontowany w 1973 r. W 1979…
Wielka Brytania – wieża Brighton College dokończona współcześnie w nawiązaniu do oryginalnego projektu
Wieża Brighton College nigdy nie została dokończona. Zrobiono to dopiero w czasach współczesnych w roku 2014, nawiązującej do oryginalnego projektu. Na stronie Royal Institute of British Architects czytamy: „Ten projekt to wzorcowy przykład renowacji, obejmujący dokończenie głównej wieży Brighton College. Było to niezwykłe zadanie z punktu widzenia renowacji, która miała na celu dokończenie przerwanej pracy…
Warszawa – bazylika katedralna św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika w roku 1946 i współcześnie, po przeprowadzonej w latach 1947-1972 rekonstrukcji
Neogotycką świątynię w dzielnicy Praga-Północ wzniesiono w latach 1888-1904. Na projekt kościoła rozpisano konkurs, który wygrał Józef Pius Dziekoński. Forma i układ przestrzenny kościoła nawiązują do tradycji gotyku mazowieckiego lub nadwiślańskiego. W latach 1932-1934 dwie 75-metrowe wieże kościoła musiały zostać obniżone do 2/3 ich pierwotnej wysokości. Powodem było pękanie ścian świątyni pod wpływem ciężaru hełmów…
Stargard – Brama Wałowa, odbudowana w latach 1961-62, od roku 2010 – pomnik historii
Zbudowana w 1439 r. Jedna z czterech średniowiecznych bram miasta. Nazwa pochodzi od wałów ziemnych usypanych przed zewnętrznymi murami. Przebudowana po pożarze w stylu renesansowym w XVI w. W 1635 r. dodano sygnaturkę. Zniszczona podczas II wojny światowej. Po wojnie całkowicie odbudowana w latach 1961-62. Od 2010 r., wraz z Kolegiatą Mariacką i zachowanymi murami…
Chorwacja – Kościół Najświętszej Maryi Panny w Voćin – zburzony w 1991 roku, zrekonstruowany w latach 2001-2011
Kościół został zbudowany w 1464 r. przez franciszkanów. Zrujnowany w wyniku najazdów tureckich w XVI i w XVII wieku. Odbudowany wiek później. Spalony w czasie II wojny światowej. W wyniku sprzeciwu władz komunistycznych odbudowa możliwa była dopiero w roku 1984. Wkrótce później w 1991 r., po rozpoczęciu Chorwackiej Wojny o Niepodległość, kościół znów został zniszczony….
Gryfice – trzy nowe kamienice przy Placu Zwycięstwa (dawnym Rynku)
Trzy nowe kamienice przy Placu Zwycięstwa (dawnym Rynku) w Gryficach. Budynek po lewej (Zwycięstwa 13) został ukończony w ubiegłym roku, pozostałe dwa przed 2017. Wszystkie nawiązują do kamienic zniszczonych w trakcie wojny. Gmina sprzedała działkę przy ul. Zwycięstwa 13 w 2017 roku prywatnemu inwestorowi, który zobowiązał się postawić nowy budynek w ciągu czterech lat. Jako,…
Niemcy – odtworzenie dawnej elewacji kamienicy przy Bachgasse 6 w mieście Lichtenstein (Saksonia)
„W Lichtensteinie w Saksonii, pejzaż miejski jest powoli naprawiany. Oto przykład jednego z wielu zniszczonych po wojnie budynków wilhelmińskich. To małe miasto pokazuje także, że nie tylko w wielkich ośrodkach miejskich inwestorzy mają ambicje by dbać o przestrzeń i piękno.” Widoczne na górnym zdjęciu zachowane zabytkowe drzwi wróciły na miejsce po konserwacji. Za Stadtbild Deutschland…
Chorwacja – odbudowa tradycyjnymi technikami starego młyna na rzece Čikola
Młyn na rzece Čikola wybudowany został w średniowieczu. Był własnością miejscowych rodów szlacheckich. Budynek został odbudowany tradycyjnymi technikami w 2016 roku w ramach projektu „Rozwój turystyki na obrzeżach Parku Narodowego Krka”, finansowanego w ramach programu IPA IIIC – Konkurencyjność Regionalna. Ze względu na swój wiek, wartość architektoniczną, położenie oraz otoczenie, posiada status szczególnie chronionego dziedzictwa…
Olsztyn – Dom Polski – rekonstrukcja z 1980 roku
„Ten neorenesansowy budynek będący siedzibą Instytutu Północnego im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie został wybudowany w 1980 r. i wpisany do rejestru zabytków dziewięć lat później jako „wierna rekonstrukcja budynku wzniesionego w tym miejscu w roku 1890 (…)” mieszczącego Central Hotel, następnie kolejno pod nazwą Reichshof, International, Dom Polski i Concordia. Oryginał, zlokalizowany nieco bliżej ul….
Kopice (woj. opolskie) – pałac otrzymał dwa dofinansowania na prace remontowe
Cztery lata temu pisaliśmy na RiO o pałacu w Kopicach, jako o zabytku, który wciąż czeka na odbudowę. Obecnie wygląda na to, że w końcu coś się w tej materii „ruszyło”. Pierwsze dofinansowanie (w wysokości 500.000 zł) ze środków MKiDN przeznaczone jest na odtworzenie stropów i dachów pałacu. Drugie (w wysokości 200.000 zł) od Urzędu…
Szklarska Poręba – protest-happening mieszkańców przeciwko inwazji deweloperów
„Wow! Jak tu pięknie. Zalejmy to betonem”, „Trzeba naprawić system”, „Zabytkowy układ urbanistyczny. Inwestorze, uszanuj to!”, „Nasz tradycyjny krajobraz jest zagrożony!” Takie transparenty nieśli mieszkańcy Szklarskiej Poręby podczas protestu-happeningu przeciwko inwazji deweloperów. Burmistrz miasta Paweł Popłoński przyznaje, że Szklarska Poręba jest „wizytówką betonozy” i deklaruje, że nawet jeśli nie będzie mógł zabronić to będzie starał…
Jaszczów (woj. lubelskie) – dwór, nad którym już zawalił się dach, uratowany przez nowego właściciela
Dwór w Jaszczowie (woj. lubelskie) wybudowano w roku 1812 dla rodu Kickich. Jego najbardziej znanym właścicielem był generał Ludwik Kicki, adiutant księcia Józefa Poniatowskiego, bohater wojenny, uczestnik m.in. wyprawy na Moskwę w 1812 r., który poległ w trakcie szarży jazdy w bitwie pod Ostrołęką w roku 1831. Dwór następnie należał m.in. do Potockich, Rostworowskich, Poniatowskich….
Częstochowa – tradycyjne propozycje rewaloryzacji Starego Miasta
Dzisiaj prezentujemy projekt rekonstrukcji przyrynkowych kamienic w miejscu modernistycznego domu handlowego z 1975 r. oraz możliwą rewaloryzację ul. Garncarskiej w Częstochowie. Poniższy tekst oraz wizualizacje przygotował dla nas Piotr Skorupa, absolwent Wydziału Architektury Wnętrz Akademii Sztuk Pięknych, architekt wnętrz. „Stare Miasto w Częstochowie jest obszarem zdegradowanym materialnie i społecznie a rewitalizacja tego terenu powinna była…
Malbork – o rekonstrukcji zamkowego Kapitularza (dawnego Refektarza) w latach 1882-1890
Archiwalne zdjęcia sali, porównane ze stanem współczesnym: „Obecna architektura sali pochodzi z czasów rekonstrukcji w latach 1882-1890, podobnie jak malowana przez Hermanna Schapera na ścianach galeria wielkich mistrzów, która powtarza podobną, istniejącą tu w średniowieczu. Witraże z lat dziewięćdziesiątych XIX w. J. B. Haselbergera, w części ocalałe po 1945 r., konserwowane i uzupełnione w 1994…
Słupsk – odbudowa Baszty Prochowej, fragmentu murów miejskich oraz budynku przymurnego
„Budynek przymurny i baszta prochowa wraz z fragmentem murów obronnych uzupełniają istniejące historyczne i architektoniczne zagospodarowanie terenu w sąsiedztwie dawnego kościoła klasztornego Sióstr Norbertanek pw. św. Mikołaja, będącego obecnie siedzibą Miejskiej Biblioteki Publicznej. Nowe obiekty przeznaczone zostaną na działalność kulturalną i społeczną skierowaną do mieszkańców Słupska.” W komentarzu to samo miejsce przed rozpoczęciem prac. Więcej…
Rytro (woj. małopolskie) – oprócz bramy będzie jeszcze odbudowa zamkowej wieży
Jeszcze niedawno władze gminy mówiły jedynie o odbudowie bramy wjazdowej zamku (pisaliśmy o tym rok temu). Dziś okazuje się, że udało się pozyskać fundusze również na odbudowę wieży. Zamek w Rytrze stał się wielką atrakcją turystyczną odkąd w 2018 roku został częściowo odbudowany. W ubiegłym roku odwiedziło go 50 tysięcy osób. „Władze niewielkiej, ale pięknie…
Gliwice – Stare Miasto – nowa inwestycja deweloperska w miejscu dawnej synagogi
„Mamy nadzieję, że czasy betonowych kostek między kamienicami na Starym Mieście się już skończyły. Liczymy na interwencję wojewódzkich służb konserwatorskich oraz władz miasta, ale jednocześnie apelujemy do Was.” Na skrzynkę pocztową RiO przyszedł list z prośbą o nagłośnienie apelu sympatyków dziedzictwa architektonicznego i historycznego Gliwic. Rzecz dotyczy nowoczesnej zabudowy deweloperskiej na Starym Mieście: „Kostka, którą…
Niemcy – Orla Baszta w Dortmundzie jako przykład odróżnienia części historycznej od rekonstruowanej
Często stosowaną praktyką przy pracach konserwatorskich i rekonstrukcji zabytków jest odróżnienie partii historycznych od zrekonstruowanych. Ma to dwojaki cel. Z jednej strony daje to kontakt z prawdziwą historią. Z drugiej pozwala bardziej docenić pracę współczesnych konserwatorów/rzemieślników. Ciekawym i oryginalnym w tym względzie jest przykład Orlej Baszty w Dortmundzie. Baszta została odbudowana w roku 1992 ponad…
Garwolin – przebudowa postmodernistycznej kamienicy na rogu ulic Senatorskiej i Przechodniej
Autorem projektu jest konserwator zabytków, historyk sztuki i architekt Jacek Czeczot-Gawrak, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego i Courtauld Institute of Art University of London. Po roku 1975 Czeczot-Gawrak wraz z prowadzoną przez siebie pracownią The Studio, Conservation of Paintings wykonywał szereg prac konserwatorskich dla English Heritage (pałace w Hampton Court, Strawberry Hill, plafon Petera Paula Rubensa w…
Czechy – odbudowa dworu Terezínov w Albeř koło Nowej Bystrzycy
„Piętrowy dwór w stylu empire z elementami barokowymi we wschodnim krańcu wsi Albeř jest jednym z niewielu przykładów zabytków, które znalazły się na skraju całkowitego zniszczenia, lecz zostały przywrócone do nowego życia. Zabytek został uratowany przed losem ruiny dzięki niezwykłemu entuzjazmowi właściciela, jego szczodrości, umiejętnościom i pracowitości.” Uratowany dwór bierze udział w internetowym plebiscycie „Zabytki…
Słupsk – historia odbudowy Zamku Książąt Pomorskich
Zamek wybudowany został w stylu gotyckim w 1507 r. za panowania Bogusława X, księcia wołogoskiego, słupskiego i szczecińskiego z rodu Gryfitów. Przebudowany na renesansowy w latach 1580-1587. Za panowania niemieckiego „opuszczony i ogołocony zamek zaczął pełnić rolę magazynów wojskowych, początkowo zboża, później broni. W początku XIX wieku zamek uległ znacznym przeróbkom. Po uderzeniu pioruna w…
Polska – The Box Architecture – architektura pudeł
Powstają wszędzie. Również w historycznych śródmieściach i w najbliższym sąsiedztwie zabytków. Nowatorskie, szczere, odważne, nowoczesne i w duchu naszych czasów – tak mówią odpowiedzialni za nie architekci, urzędnicy oraz deweloperzy. Wtórują im magazyny branżowe, jury konkursów architektonicznych czy ci konserwatorzy zabytków, którzy widzą w nich realizację myśli Karty Weneckiej. Mimo tego chóru głosów pochwalnych, liczba…
Ciechanowice (woj. dolnośląskie) – odbudowa zrujnowanego pałacu
W 2008 roku opuszczony pałac zakupił przedsiębiorca Andrzej Meller, który rozpoczął zakończony w tym roku kompleksowy remont budynku. Prace trwały ponad 15 lat! W trakcie remontu m.in. zrekonstruowano zniszczony detal architektoniczny fasady, odtworzono wieżyczkę na dachu, odkryto i zabezpieczono unikatowe renesansowe freski, odkopano fosę i odrestaurowano most. Wiele wysiłku poświęcono na przywrócenie piękna otoczeniu pałacu…
Holandia – nowa architektura tradycyjna w duchu niderlandzkim
Nieuwer-Amstel to osada rzemieślnicza, która w późniejszym czasie została włączona w obręb Amsterdamu. W jej zabudowie wyróżnia się budynek ratusza z roku 1892. Obok niego stały niegdyś niskie budynki mieszkalne. Te po wojnie zostały wyburzone pod budowę modernistycznej kamienicy/biurowca. W 2008 roku modernistyczny budynek został wyburzony w związku z planami budowy nowego hotelu (dla potrzeb…
Czechy – odrestaurowany barokowy portal na zamku Zákupy
Odrestaurowany barokowy portal stajni i budynku administracyjnego folwarku z II. połowy XVII wieku. Prace trwały od 2021 roku a wykonała je znana w Czechach pracownia konserwatorsko-architektoniczna Masák & Partner architects. To tylko część planowanych prac. W przyszłości zrekonstruowany ma zostać cały zniszczony detal architektoniczny budynku: Rekonstrukce hospodářského dvora státního zámku Zákupy – Investiční příležitosti Libereckého…
Ćmielów – prywatny właściciel chce odbudować zamek
„Gotycko-renesansowy zamek w Ćmielowie z XVI wieku dzięki nowym właścicielom zmienia swoje oblicze. Część zabytku po zabezpieczeniu pozostanie ruiną, druga część zamku będzie odrestaurowana. Po zakończeniu prac rezydencja ma zachwycać jak przed wiekami.” Czy jednak będzie to udana odbudowa? Zobaczymy za jakiś czas… „Powstanie tu muzeum historii zamku oraz muzeum muzyczne, prezentujące zbiory gitar i…
Ciechanów – renowacja budynku dawnej spółdzielni „Łydynia”
Na początku lipca b.r. zakończyła się w Ciechanowie renowacja budynku przy ulicy Fabrycznej, z przeznaczeniem na Bar Mleczny Łydynia. Niszczejąca dotychczas kamienica, po odtworzeniu ceglanych elewacji, otrzymała dzięki staraniom władz miasta nową funkcję – wspomniany bar mleczny na parterze oraz pomieszczenia dla organizacji pozarządowych na piętrze. Prace przy zabytkowym budynku prowadzono zgodnie z zalecaniami konserwatora…
Sieroszów (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie) – stopniowa odbudowa pałacu
Małymi krokami do celu. Pałac odzyskał reprezentacyjny filarowy portyk na osi budynku. Barokowy pałac w Sieroszowie, letnia rezydencja opatów w Henrykowie, powstały w latach 1703-1710 z inicjatywy opata Tobiasza Ackermanna. „W 2015 r. właścicielem ruin pałacu i folwarku stała się Fundacja Rezydencji Opatów Henrykowskich w Sieroszowie. Jej prezesem jest Piotr Zbyl, który od tego czasu…
Wilamowice (woj. śląskie) – nowe Muzeum Kultury Wilamowskiej
„Forma architektoniczna budynku muzeum oraz użyte materiały mają na celu promocję tradycyjnych, naturalnych materiałów i rozwiązań które są wypierane z przestrzeni małych miast takich jak Wilamowice przez obiekty i formy powtarzalne. Członkowie społeczności Wilamowian byli konsultantami w procesie projektowym i inwestycyjnym”. Wilamowice to miasteczko w woj. śląskim założone w połowie XIII w. przez osadników z…
Bogdaniec (woj lubuskie) – udany remont Zagrody Młyńskiej
W skład Zagrody Młyńskiej wchodzą trzy zabytkowe obiekty: młyn zwany „górnym” z 1826 roku, budynek gospodarczy oraz wozownia. Unikalny ze względu na zachowane oryginalne wyposażanie młyn od 2008 roku stał zamknięty. Była to decyzja inspektora budowlanego podyktowana katastrofalnym stanem obiektu. „W niektórych miejscach w cegły w fundamentach można włożyć palec, tak są zmurszałe – opowiadał…
Ujazd – Zamek Krzyżtopór – drobne kroki na drodze do pełnej odbudowy?
W sierpniu podpisano umowę na realizację projektu „Krzyżtopór – Odkryj zamek w nowym świetle”. „W planach jest m.in. odbudowa oficyny wschodniej, w której powstanie sala muzealna. Będzie także zmodernizowana kaplica, część bramna zostanie przystosowana do ruchu turystycznego, zostaną również zabezpieczone mury zamku.” (Odkryj zamek w nowym świetle. Kolejna umowa na odbudowę zamku w Ujeździe) W…
Wołomin – renowacja Starej Elektrowni, oryginalnego budynku w stylu dworkowym
„Stara Elektrownia w Wołominie z całą pewnością jest miejscem, które dowodzi, że historyczne budynki mogą znakomicie wpisywać się w wizję nowoczesnych przestrzeni i dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości. Ważne, by włodarze miast takich jak Wołomin, widzieli w zabytkach duszę i wyjątkową szansę, a nie tylko koszty. Wołomin miał to szczęście, że burmistrz Elżbieta Radwan dostrzegła w…
„Serce z drewna” – coraz więcej osób odkrywa piękno w starych domach. Czy jesteśmy świadkami rodzenia się nowej mody?
Na skrzynkę kontaktową otrzymaliśmy link do filmu opowiadającego historie ludzi, dla których odbudowa zapomnianych drewnianych domów stała się pasją i sposobem na życie. Być może będzie on inspiracją dla innych? „Serce z drewna” to jedyny w swoim rodzaju dokument, który zabierze Ciebie w podróż po historii i pasji związanej z odbudową zapomnianych drewnianych budynków z…
Czersk (woj. pomorskie) – przebudowa budynku Domu Kultury w nawiązaniu do dawnej, drewnianej willi
W lutym tego roku po przebudowie otwarto budynek Domu Kultury w Czersku. „W trakcie prac budowlanych okazało się, że starszą część obiektu trzeba było rozebrać. Drewniana konstrukcja była w bardzo złym stanie i nie nadawała się do użytku. Powstaje więc praktycznie nowy dom kultury, jednak z zachowaniem tradycyjnego wyglądu. Właściwie z powrotem do wizerunku budynku…
Trzebosz (woj. wielkopolskie, powiat rawicki) – z wizytą w wyremontowanym pałacu
„Właściciele mając głęboko zakorzenione idee patriotyzmu przez lata myśleli o zakupie pałacu w Wielkopolsce. Poszukiwali miejsca, które można uratować przed ostatecznym zniszczeniem, któremu można nadać nowe życie i nową historię. Po obejrzeniu kilku obiektów, wybór padł właśnie na pałac w Trzeboszu. Pod opieką konserwatora zabytków wnętrza odrestaurowano z najdrobniejszymi szczegółami, z zachowanymi ornamentami i zdobieniami.”…
Kotów (woj. podkarpackie) – udany remont zabytkowej, grekokatolickiej cerkwi
Drewniana cerkiew greckokatolicka znajdująca się w Kotowie, w gminie Bircza, w powiecie przemyskim. Zbudowana w 1923 r. na miejscu starszej świątyni. Po wysiedleniu ludności ukraińskiej w 1946 r. opuszczona. W latach 50. używana przez PGR jako magazyn nawozów i pasz. „Wówczas było w środku jeszcze kompletne wyposażenie: ikonostas, ołtarz, świeczniki, chorągwie. Dopiero po likwidacji magazynu…
Pławna Górna (gm. Lubomierz, woj. dolnośląskie) – pięknie odnowiony, 200-letni dom
Dom, położony nad rzeką Srebrną, został wyremontowany w latach 2017-2018 roku przez artystę Dariusza Milińskiego. Obecnie po wprowadzeniu zmian w poddaszu przez następnego właściciela służy jako mały hotel. Info za: FB/Ruinersi na Dolnym Śląsku
Prudnik (woj. opolskie) – Wieża Woka z odbudowaną górną częścią
Wieża Woka w PRUDNIKU (woj. opolskie) to jedyna pozostałość średniowiecznego zamku. W 2009 r. odbudowano jej górną część i udostępniono do zwiedzania. Zamek został wzniesiony w XIII w. przez czeskiego szlachcica Woka z Rożemberka i jego syna Henryka Rożemberskiego. Niszczony w 1428 r. przez husytów i w 1642 r. przez Szwedów. Po zajęciu Śląska przez…
Goczałkowice-Zdrój – przywrócenie tradycyjnej werandy przy budynku Sanatorium Górnik
Wybudowane w 1897 r. W okresie międzywojennym Letnisko Spółki Brackiej Górnik. Po II wojnie światowej Dom Zdrojowy Górnik. Obecnie siedziba Gminnego Ośrodka Kultury i Gminnej Biblioteki Publicznej w Goczałkowicach-Zdroju. Drewniana weranda została zastąpiona modernistyczną dobudówką w latach 70. ubiegłego wieku. Remont z 2014 r. przywrócił budynkowi wygląd zbliżony do pierwotnego.
Zamek Chudów (woj. śląskie) – przykład odbudowy jako formy działalności organizacji pozarządowej
Renesansowy zamek wybudowany w latach 30. XVI w. przez szlachcica Jana Saszowskiego z Gierałtowic w miejscu drewnianej strażnicy. Przebudowany w XIX w. Spłonął w 1874 r. i popadł w ruinę. „W roku 1995 powołana została Fundacja „Zamek Chudów” (jej założycielem i pierwszym prezesem był Andrzej Sośnierz). Od tego samego roku w każde lato organizowane były…
Kopice (woj. opolskie) – odbudowa pałacowego westybulu
Na zdjęciach westybul czyli hol główny Pałacu pierwotnie w okresie międzywojennym, w roku 2009 przed rozpoczęciem prac, w 2017 po uprzątnięciu gruzu i odsłonięciu pozostałości zachowanej posadzki oraz we wrześniu tego roku! O planowanych pracach remontowych informowaliśmy na RiO już w czerwcu tego roku.
Ustka, Hel, Darłowo, Rowy – „kraina w kratę” może odzyskać dawny czar
Wiele polskich miejscowości nadmorskich kojarzy się z kiczem, brzydotą, chaosem urbanistycznym i architektonicznym. Ostatnimi laty powoli jednak zaczyna widać pewne zmiany. Na razie jeszcze nieśmiało, nie zawsze do końca udanie (materiały, wykończenie), ale coraz więcej samorządów zaczyna zdawać sobie sprawę, że to co wyróżnia region na tle reszty Polski oraz pozytywnie wpływa na turystykę to…
Niemcy – drewniane molo w raz z restauracją w Sellin odbudowane w 1997 r.
Sellin to miejscowość wypoczynkowa na Rugii na Pomorzu Przednim w Niemczech. Jej nazwa pochodzi od słow. zeleny „zielony”, prawdopodobnie w znaczeniu zielony kraj. Wizytówką tej miejscowości było drewniane molo wraz z restauracją wybudowane w 1906 roku. Historii obiektu poświęcił niedawno wpis FB Drewno jak złoto: „Na zdjęciu widoczna jest drewniana wizytówka tej miejscowości – molo…
Nowy Sącz – Baszta Kowalska – jedyna (jak dotąd) odbudowana część zamku
W 1906 roku przeprowadzono prace restauracyjne Baszty Kowalskiej na zamku w Nowym Sączu. W ich trakcie odsłonięto przylegające do baszty mury wyburzając stojące obok niskie budynki. Mury ozdobiono kamiennym detalem oraz renesansową attyką. Pracami kierował budowniczy miejski Zenon Remi. Baszta wraz z całym zamkiem została wysadzona w powietrze w 1945 wraz z niemieckim magazynem amunicji….
Trzebiatów (woj. zachodniopomorskie) – do niedawna zrujnowany pałac, dziś pełni funkcję hotelu i spa
Pałac w Trzebiatowie (woj. zachodniopomorskie, pow. stargardzki). Do niedawna zrujnowany i odarty z detalu neoklasycystyczny pałac z 1858 r. Kupiony przez prywatnego właściciela, który wyremontował go w 2014 roku po trzech latach prac. Dziś pełni funkcje hotelu i SPA. Co psuje efekt finalny? Strona pałacu: https://akacjowydwor-spa.pl/o-nas/
Szczawnica (woj. małopolskie) – Dworek Gościnny odbudowany po pożarze
„Historia tego miejsca sięga XIX wieku, budowę owej gościny rozpoczął Józef Szalay stawiając w 1875 roku fundamenty, na których w przyszłości miał stanąć „Pieniński Salon”. Budowę górnej części rozpoczęła w 1882 roku krakowska Akademia Umiejętności.” „Gmach uroczyście otwarto w 1884 roku. Budynek został wzniesiony z drewna modrzewiowego, kryty gontem, z wielką liczbą galeryjek, ganków, lukarn…
Czechy – Neratov – Kościół Wniebowzięcia NMP jako udany przykład połączenia tradycji i nowoczesności?
Neratov to mała wieś w Górach Orlickich, zaledwie 200 metrów od czesko-polskiej granicy. 20 lat temu w wyludniałej wsi mieszkały tylko dwie osoby. Obecnie mieszkańców jest już 65. Rozwój wsi wiąże się po części z atrakcyjną lokalizacją a po części z umiejscowieniem w niej kościoła pw. Wniebowzięcia NMP. Po odbudowie przeprowadzonej w latach 2003-2008 stał…
Chiny – rekonstrukcja starego dworca kolejowego w Kashing (z dedykacją dla PKP)
Temat rekonstrukcji historycznych dworców kolejowych pojawiał się już kilkakrotnie w rozmowach na RiO. PKP ostatnimi laty często chwali się remontami istniejących zabytkowych dworców. Jeśli chodzi o obiekty zniszczone (często o bardzo dużej wartości artystycznej), PKP w ich miejscu decyduje się na budowę typowych prostych budynków współczesnych (m.in. Słupsk, Leszno, Olsztyn, Bielsk Podlaski). Przykład innego podejścia…
Chełmsko Śląskie – odbudowa kamienicy we wschodniej pierzei Rynku
Kamienica we wschodniej pierzei Rynku (nr 18). Budynek przetrwał wojnę i stał jeszcze w latach 50. Potem przez wiele lat w miejscu po kamienicy straszyła dziura z zaledwie jedną zachowaną ścianą. Wygląd tego miejsca dobrze odzwierciedlał stan w jakim znalazło się to piękne dawne miasteczko, a dzisiaj wieś: „Kiedy rozejrzymy się dookoła, zobaczymy obraz wołających…
Wrocław – remont elewacji kamienicy przy ul. Żeromskiego 73
„Widać już pierwsze efekty remontu elewacji kamienicy przy ulicy Żeromskiego 73, podczas którego ekipa „Luarte Konserwacja i restauracja zabytków” montowała sztukaterie odlane przez firmę „Pracownia Sztukatorska HABA”. Całą resztę wykonała ekipa z firmy „Hilogic Łukasz Binkowski.” Źródło: Facebook | Wrocław – inwestycje budowlane
Bierutów (powiat oleśnicki) – remont bramy zamkowej
Trójprzelotowa brama wejściowa na teren dziedzińca zamkowego od strony miasta powstała w najprawdopodobniej w latach 70. XVII w. podczas przebudowy z inicjatywy księcia Christiana Ulryka Wirtemberskiego, zachowała do 1945 r. pierwotny kształt. W okresie powojennym zaginął herb małżeński (Wirtembergów oleśnickich i księżnej Anhalt-Benburg), a w wyniku zaniedbań zniszczeniu uległa także stolarka wrót, istniejąca jeszcze w…
Piotrków Trybunalski – nowy szczyt kamienicy przy ul. Rwańskiej 2
„Styl barokowy elewacji to współczesny projekt. Dom pod adresem Rwańska 2/Sieradzka 1 to budynek pochodzący z przełomu XVIII i XIX wieku. Dom wzniesiono na obszarze Starego Miasta w Piotrkowie, na parceli ukształtowanej w XVI wieku. Ulica Sieradzka biegnie od Rynku Trybunalskiego za zachód, a pierwotnie prowadziła do bramy sieradzkiej i stanowiła niegdyś główny ciąg komunikacyjny…
„Zagłada zabytków” – przykłady niszczenia dziedzictwa kulturowego, jakie przesłali Państwo na naszą skrzynkę e-mail
„Musimy mieć świadomość, że zabytki to jest nasze dziedzictwo, innego nigdy mieć nie będziemy, a co zniszczymy własnymi rękami, tego przyszłe pokolenia już nie zobaczą. Sytuacja zabytków w Polsce jest niestety bardzo zła, co piszę z wielkim smutkiem” – Dr hab. Monika Bogdanowska, Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków w latach 2019-2021. Poniżej prezentujemy tylko kilka przykładów…
Różanystok (woj. podlaskie) – udany remont Zielonej Willi
„Drewnianą willę, należącą do prawosławnego kompleksu klasztornego, zbudowano w pierwszym dziesięcioleciu XX w. z przeznaczeniem na dom gościnny. Na parterze mieściła się szkoła ikonopisania i pracownie malarskie. W 1919 r. willa przeszła na własność salezjanów, a w 1954 r. – państwa. Wówczas w willi urządzono mieszkania dla pracowników Zespołu Szkół Rolniczych w Różanymstoku. W 1988…
Bruksela – European Prize of Architecture Philippe Rotthier
Nagrodę Roku SARP 2024 za budynek wielorodzinny otrzymał deweloperski blok mieszkalny o dosyć dyskusyjnej urodzie, wybudowany po nielegalnym wycięciu drzew na cudzym terenie. (O tej inwestycji było głośno jeszcze zanim… – Architektura-murator | Facebook) Na szczęście są też inne konkursy architektoniczne gdzie nagradzane projekty są zdecydowanie bardziej interesujące a zarazem przyjazne środowisku. Dzisiaj w Brukseli…
Łódź – nowa kamienica wypełni lukę przy ul. Traugutta 7
W Łodzi powstanie zupełnie nowa kamienica, która wypełni lukę w zabudowie przy ul. Traugutta. „Wkrótce pusty plac przy ul. Traugutta 7 w Łodzi przestanie straszyć. Biuro architektoniczne Marciniak & Witasiak przedstawiło propozycję zabudowy działki. Pozwolenie na budowę uzyskała 5 miesięcy temu firma JF Invest.” „Elewacja frontowa, obłożona kamieniem, nawiązuje kompozycją głównych osi, wertykalnymi podziałami podstawowych…
Litwa – Freda Górna (obecnie część Kowna) -odbudowana oficyna przy dworze Józefa Godlewskiego
W 1673 r. kanclerz Wielkiego Księstwa Litewskiego Krzysztof Zygmunt Pac nadał włoskiemu architektowi i mnichowi z Wenecji Ludwikowi Fredowi tytuł szlachcica w nagrodę za pomoc przy budowie klasztoru w Pożajściu. Wraz z tytułem otrzymał on posiadłości ziemskie na lewym brzegu Niemna, które nazwano Fredą Górną. W 1795 r. majątek zakupił ziemianin Józef Godlewski, generał brygady,…
Milejczyce (woj. podlaskie) – renowacja zrujnowanej synagogi z przeznaczeniem na Gminne Centrum Kultury
Obecna synagoga została zbudowana w 1927 roku na miejscu starszej, drewnianej bożnicy. W roku 1941 Niemcy zdewastowali budynek. Po zakończeniu wojny przez wiele lat w głównej sali modlitewnej znajdowało się kino, a w sali kahalnej biblioteka. Opuszczona popadła w ruinę. „Gmina Milejczyce w czerwcu 2023 r. zakończyła generalny remont zabytkowego budynku byłej synagogi z przeznaczeniem…
Krupe (woj. lubelskie) – ruiny zamku ogrodzone płotem z zakazem wstępu
Zamek w Krupem został ogrodzony płotem. Na tablicy widnieje informacja o zakazie wchodzenia na teren ruin i ostrzeżenie o zagrożeniu zawaleniem. Jak dotąd nie pojawiły się informacje na temat jakiegokolwiek remontu ruin. W 2016 roku gmina Krasnystaw stanęła przed szansą pozyskania dofinansowania w wysokości 8,5 mln zł na „projekt konserwacji i restauracji zamku”. W 2018…
Węgry – zrekonstruowana kamienica siedziby Czerwonego Krzyża na Wzgórzu Zamkowym w Budapeszcie
Budynek powstał na Wzgórzu Zamkowym przy Placu Dísz w 1901 r. wg projektu Alajosa Hauszmanna. Uszkodzony w trakcie wojny. Wyburzony ze względów ideologicznych i mimo możliwości uratowania w 1947 r. Do niedawna pusta przestrzeń była okazyjnie wykorzystywana pod handel uliczny. Rekonstrukcja rozpoczęła się w 2022 roku, poprzedzona badaniami archeologicznymi. Wykorzystano oryginalne fundamenty i zachowane piwnice….
Piekary Śląskie – przywrócenie dawnego wyglądu budynkowi przy ul. Bytomskiej 152
„To naprawdę spektakularna metamorfoza dawnej szkoły specjalnej – dziś Młodzieżowego Domu Kultury. Stary, niszczejący i szpecący budynek odzyskał dawny blask i stał się wizytówką miasta. Elewacja jest po kilkukrotnym piaskowaniu. Brakujące lub zniszczone cegły zostały uzupełnione. Powstał zupełnie nowy dach. Wymienione zostały okna i drzwi. Dziś zostało zdjęte rusztowanie. Jest efekt wow!” „Tej zmiany nie…
Otyń (woj. lubuskie) – gmina chce odbudować zamek. Zaprosiła do współpracy studentów architektury…
„Otyń (woj. lubuskie) marzy o uratowaniu tego, co pozostało po zamku i klasztorze, który mieścił się w nim w XVII wieku. W rewitalizacji ruin pomagają studenci architektury, którzy przygotowali swoje wizje wykorzystania historycznego obiektu. Zdaniem Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków: Nowoczesne rozwiązania mogłyby zostać wprowadzone, może na zasadzie kontrastu, a może harmonii pomiędzy starym i nowym.”…
Rzemień (woj. podkarpackie) – zamek pod koniec XIX wieku i współcześnie
Wieża mieszkalno-obronna otoczona nowożytnymi fortyfikacjami bastionowymi. Wybudowana na początku XV w. przez Tarnowskich. Przebudowana w 1625 r. przez Stanisława Lubomirskiego. Na początku XIX w. zamek podupadł i został opuszczony. Przebudowany w stylu neogotyckim dla oficera wojsk polskich Feliksa Bogusza: w 1852 r. powstały dwa budynki bramne na osi N-S, w 1857 r. wieżę nadbudowano o…
Zamek w Chęcinach – jaki był, jaki jest… (zdjęcia i grafiki)
Wybudowany pod koniec XIII w. Rozbudowany przez Kazimierza Wielkiego w II poł. XIV w. (m.in. przedbramie, podwyższenie wież). Kolejny raz rozbudowany w XV w. (zamek dolny z czworoboczną wieżą). Uszkodzony w wyniku pożaru ok. poł. XVI w. Remontowany w 1576 r. przez starostę chęcińskiego Stanisława Dębińskiego. Spalony i splądrowany w 1607 r. przez buntowników w…
Budapeszt vs. Katowice – dwie inwestycje i dwa różne podejścia…
Dzisiaj porównujemy ze sobą dwie różne inwestycje w ramach miejskiej przestrzeni historycznej. Czy da się je ze sobą porównać? Kto wypada lepiej? Węgrzy, czy my? Pomocne niech będą cytaty pracowni architektonicznych, tworzących wspomniane projekty. Budapeszt – Hübner Courtyard Rozbudowa poddasza i rekonstrukcja. KVARC Epitesz Studio. „Gdzie zaczyna się ekskluzywność.” „Wysoka jakość stylu życia w centrum…
Pińczów – szkoła o elewacji z kamienia pińczowskiego ma zostać ocieplona!
Na naszą skrzynkę kontaktową otrzymaliśmy niepokojący apel, który Państwu udostępniamy: „W imieniu swoim i innych mieszkańców chcielibyśmy poprosić Państwa o pomoc i nagłośnienie sprawy z naszego miasta, Pińczowa. Zagrożonym obiektem jest gmach szkoły przy ulicy Szkolnej. Wybudowano go w 1928 roku z bardzo charakterystycznego dla tego regionu kamienia pińczowskiego. Dyrekcja planuje go jednak ocieplić styropianem….
Stara Kamienica (woj. dolnośląskie) – będzie kolejny etap odbudowy zamku
Prawie dwa lata temu pisaliśmy na RiO o dotychczasowych efektach częściowej odbudowy zamku w Starej Kamienicy. Tymczasem jak informuje lokalny portal jelonka.com: „Udało się wyłonić firmę, która podejmie się wykonania pierwszego etapu rekonstrukcji portalu wejściowego z fragmentem ściany wschodniej oraz stolarki okiennej i drzwiowej w ruinach XVI-wiecznego zamku w Starej Kamienicy.” „Pracami zajmie się miejscowy…
Gmina Komańcza inwestuje w park miniatur architektury drewnianej pogranicza polsko-słowackiego
Aktualnie poszukiwany jest modelarz, który wykona miniatury wybranych budowli w skali 1:5. Na naszą skrzynkę mailową przyszła bowiem następująca wiadomość od architekta dra Marka Gransickiego: „Drodzy Państwo! Robota wre jak w ulu. Ostatnio przygotowałem rekonstrukcję dworu w Komańczy, a dziś prezentuję jego wydanie 3D. Nie jest to tylko sama „pochwałka”, ale też i zapytanie, bo…
Łódź – ul. Moniuszki jako ulica do mieszkania (woonerf)
„Woonerf czyli ulica do mieszkania. Pomysł na woonerf pochodzi oryginalnie z Holandii, gdzie w latach 70. opracowano nowe podejście do ulicy. Przy jednoczesnym zachowaniu funkcji komunikacyjnej wraz z zachowaniem miejsc parkingowych, stworzono wysokiej jakości przestrzeń publiczną. Woonerf pozwolił, aby ulica była nie tylko ładniejsza m.in. za sprawą nowej zieleni, ale była bezpieczniejsza i mogła spełniać…
Dobczyce (woj. małopolskie) – ogłoszono kontynuację częściowej odbudowy zamku
„Odbudowa fragmentów ruin zamku w Dobczycach wraz z kaplicą św. Kazimierza potrwa 11 miesięcy i kosztować będzie 1,4 mln zł. To kolejny etap prac związanych z największą atrakcją turystyczną miasta. Umowę na realizację pierwszego etapu zadania pod nazwą „Odbudowa fragmentów ruin zamku w Dobczycach wraz z kaplicą św. Kazimierza” burmistrz Tomasz Suś podpisał z Przedsiębiorstwem…
Wrocław-Leśnica – ukończono remont nastawni stacji kolejowej
Kiedyś każdy budynek musiał być piękny. Dotyczyło to również infrastruktury kolejowej. Remont elewacji wykonała firma Luarte Konserwacja i restauracja zabytków. Warto odwiedzić ich facebookowy profil zapoznać się ze zdjęciami dokumentującymi żmudne prace remontowe: „Temat ciężki, bo cegła nie tylko brudna, wybrakowana, ale też przemalowana wielokrotnie różnymi farbami. Wiele różnych zabiegów tu stosowaliśmy”. Wymiana cegieł, kilkukrotne…
Namysłów – świeżo odrestaurowany fragment murów miejskich
Tak prezentuje się odrestaurowany niedawno fragment średniowiecznych murów miejskich w Namysłowie. – Basztom zostanie nadana nowa funkcja. A poprzez wyposażenie ich wież w hełmy, przywrócimy im historyczny wygląd sprzed kilkuset lat. Chcielibyśmy, aby w przyszłości odbywały się tam różnego rodzaju imprezy kulturalne – mówił Bartłomiej Stawiarski, burmistrz Namysłowa. Jedną z zalet tej inwestycji jest plan…
Poznań i Wrocław – dwa różne przykłady projektowania w przestrzeni historycznej
Dzisiaj prezentujemy dwa różne przykłady projektowania nowej zabudowy w ramach przestrzeni historycznej… Projekt z Poznania przygotowała Pracownia WXCA – często nagradzana, jedna z najbardziej znanych polskich pracowni architektonicznych. Natomiast projekt z Wrocławia – 3MK Projekt, która jest pracownią nową, specjalizującą się przede wszystkim w projektowaniu w kontekście historycznym, renowacji oraz konserwacji zabytków. Poznań I Nagroda…
Gdańsk – odtworzenie dawnego detalu na budynku Urzędu Marszałkowskiego
Budynek Urzędu Marszałkowskiego na Starym Przedmieściu w Gdańsku w roku 2020 i w 2022. „W ramach projektu wykonano kompleksowe prace konserwatorskie w obrębie wszystkich elewacji. Chodziło m.in. o naprawę i przywrócenie stanu pierwotnego elewacji z cegły licówki, co sprawiło, że dziś obiekt doskonale się prezentuje. Poza tym odbudowano zniszczone podczas II wojny światowej dwie wieże…
Twardogóra (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie) – nowoczesna dobudówka do pałacu w miejsce PRL-owskich skrzydeł – zmiana na lepsze?
W czasach komunizmu do pałacu dobudowano dwa skrzydła, w charakterystycznej dla epoki stylistyce. Niedawno rozpoczął się remont opuszczonego zabytku. Pierwszym jego etapem jest wyburzenie dobudówek i przywrócenie pałacowi jego oryginalnej formy, jednak z nowoczesną przybudówką. „I etap prac obejmie rozbiórkę dwóch skrzydeł oficynowych o trzech kondygnacjach nadziemnych przylegających do budynku głównego pałacu barokowego, rozbiórkę garażu…
Latarnie uliczne – ich wygląd i funkcja
Latarnie uliczne mają długą historię. Ulice oświetlano już w czasach starożytnych. Dopiero jednak XIX wiek przyniósł ich powszechne wykorzystanie, co z jednej strony związane było z wynalezieniem lampy naftowej przez Ignacego Łukasiewicza a z drugiej gazu miejskiego/świetlnego. Pierwsze latarnie gazowe zainstalowano w Londynie na pocz. XIX w. Pierwsza lampa naftowa została uruchomiona w Gorlicach w…
Czechy – Pilzno – odrestaurowany secesyjny dom przy ul. Borová 243/23
Odrestaurowany secesyjny dom z roku 1914. Zachowane zostały stolarka okienna oraz drewniana weranda. Zrekonstruowano detal architektoniczny. Płot wykonany według współczesnego projektu. „To jest w zasadzie cud, a przecież to powinno być normalne, aby uczynić swój dom pięknym. Większość jednak zadusiłaby go styropianem, pomalowała tandetnymi kolorami i zdewastowała do gorszego stanu, niż był przed remontem.” Przykład…